________________
૧૫૪ વ્યાખ્યાન સાહિત્ય સંગ્રહ
તૃતીય છે, તેથી સંપુરૂષની કે પદાર્થની સાથે તુલના કરી શકાય તેમ નથી. (અર્થાત્ સપુરૂષની સન્મુખ ઉપલાં સર્વ પદાર્થ નિસ્તેજ છે. ૨૭
ઉત્તમ જનમાં રહેલા નવ અમૃતના કુંડે. चेतः सार्द्रतरं वचः सुमधुरं दृष्टिः प्रसन्नोज्वला, शक्तिः शान्तियुता मतिः श्रितनया श्रीदर्दानदैन्यापहा । रूपं शीलयुतं श्रुतं गतमदं स्वामित्वमुत्सेकता,
निमुक्तं प्रकटान्यहो नव सुधाकुण्डान्यमून्युत्तमे ॥२८॥ અતિશય કમળતા યુકત હય, સુન્દર મિષ્ટ વચન, પ્રસન્નતાથી ઉજવલ દષ્ટિ, (મીઠી નજર ) સહનશીલતા ચકત શક્તિ, ન્યાયના આશ્રયવાળી બુદ્ધિ, દાનથી દીનતા હરનારી લક્ષમી, સદાચરણ યુકત સ્વરૂપ, ગર્વ વિનાનું શાસ્ત્ર-શ્રવણ, ઉદ્ધતપણ વગરનું સ્વામીપણું, (અધિકારીત્વ આવી રીતે ચેખા દેખાતા ઉત્તમ પુરૂષમાં નવ અમૃતના કુંડે છે. ૨૮ મહાન પુરૂષોના સત્ય બળના આધારથી આ પૃથ્વી ટકી રહી છે.
ये दीनेषु दयालवः स्पृशति यानल्पोऽपि न श्रीमदो, व्यग्रा ये च परोपकारकरणे हृष्यन्ति ये याचिताः । स्वस्थाः सन्ति च यौवनोन्मदमहाव्याधिप्रकोपेऽपि ये,
तैः स्तम्भैरिव सुस्थिरैः किल भरक्लान्ता धरा धार्यते ॥ २९॥ જે ગરીબ મળે ઉપર દયાળ છે, અલ્પ એવો લહમીમદ પણ જેને અડકતે નથી, (ધનાઢય છે છતાં અભિમાન રહિત છે,) પરે પકાર કરવામાં વ્યર્થ ચિત્ત છે, યાચના કરવાથી ખુશી થાય છે, વનરૂપી સંનિપાતના મેટા વ્યાધિના કેપમાં પણ જેઓ રવસ્થ રહે છે, અચળ એવા તે થાંભલાથી (મહાન પુરૂષોથી) ઘણું ભાર વાળી આ પૃથ્વી અચળ રહી છે. ૨૯
સર્વજન હિતકર માર્ગ.
ધા–(૩૦-૩૧ ) प्राणाघातानिवृत्तिः परधनहरणे संयमः सत्यवाक्यं, काले शक्त्या प्रदानं युवतिजनकथाभूकभावः परेषाम् । तृष्णास्रोतोविभङ्गो गुरुषु च विनयः सर्वभूतानुकम्पा, सामान्यः सर्वशास्त्रेष्वनुपहतविधिः श्रेयसामेष पन्थाः ॥३०॥