________________
જાવોની જયણાના સૂત્ર ઓડોમસની વાસવાળું કપડું ઢાંકી દેવાથી ડબ્બામાં આવેલી કીડીઓ જતી રહે છે. પાણીમાં પડી ગયેલી કીડીઓ મરેલી લાગે છે. પરંતુ હલ્કા હાથે પાણીમાંથી કાઢીને એને ઉની કપડામાં રાખવાથી અથવા એ પાણીને ગળણાથી ગળવાથી બધી કીડીઓ એ ગળણા ઉપર આવી જાય છે તેમજ એ ગળણાને નીચોવ્યા વગર એમ જ સૂકવવાથી કીડીઓ પ-૭ મિનિટમાં ચાલવા લાગે છે. લીમડાના પાંદડાનું ધૂપ કરવાથી મચ્છર દૂર ભાગી જાય છે. લીમડાનું તેલ શરીર પર લગાવવાથી મચ્છર કરડતા નથી. સાબુ કે સર્ફના પાણીમાં પલાળેલા કપડાની બાલ્ટીને ઢાંકીને રાખવી જેથી એમાં માખીઓ ન પડે. ઘરમાં મીઠાના પાણીથી પોતું કરવાથી માખીઓ નથી આવતી. જે પલંગમાં માંકણ ઉત્પન્ન થયા હોય તે પલંગનો ઉપયોગ કેટલાક દિવસો માટે પૂર્ણપણે બંધ કરી દેવો. જેથી તે પોતાની મેળે ચાલ્યા જશે.
દેવીકા મહાદેવઆ પ્રોડકટ્સ મુમ્બઈની બનાવેલી દવા ઘરમાં લગાવવાથી કોકરોચ નથી થતા. અને જો હોય તો તે ચાલ્યા જાય છે પણ મરતાં નથી. આ દવા નીચેના સરનામે ઉપલબ્ધ છે. હુસેન મનોર, નં. ૪૩ બમનજી પેટીટ રોડ, પારસી જનરલ હોસ્પીટલની ગલી, કેમ્પસ કોર્નર, મુંબઈ-૩૬ પુસ્તક, ફર્નિચર કે દિવાલ ઉપર ઉધઈ થઈ જાય તો ખૂબ જયણાપૂર્વક એને લઈને વૃક્ષની છાયામાં અથવા વૃક્ષની બખોલમાં રાખવી. જે જગ્યા ઉપર ઉધઈ ઉત્પન્ન થઈ હતી, ત્યાં કેરોસીનનું પોતુ લગાવવાથી ઉધઈ ફરીથી નહી થાય. સાફ કર્યા વિના જ અનાજને દળવાથી અનેક નિર્દોષ જીવ અનાજની સાથે જ દળાઈ જાય છે.
માટે અનાજને ચાળીને તેમજ વીણીને જ દળાવવું જોઈએ. - શાક-ભાજી સારી રીતે સુધાર્યા વગર પકાવવાથી એમાં રહેલી ઈયળો મરી જાય છે.
વાલોર, વટાણા, ભીંડા, શિમલા મીર્ચ, કારેલાં, કોબીજ વગેરેમાં ઇયળની વધારે સંભાવના રહે છે. માટે આ વસ્તુઓને સુધારતી વખતે વિશેષ સાવધાની રાખવી જોઈએ. કોબીજમાં બેઇન્દ્રિય જીવ સૂક્ષ્મ અને વધારે હોય છે. તથા છિદ્રોમાં ભરેલા હોય છે. માટે તેનો ઉપયોગ કરવો નહીં. ક્યારેક-ક્યારેક એમાં નાના-નાના સાંપ પણ છુપાયેલા હોય છે. ભીંડાને ગોળાકાર ન સુધારવા, એને ઉભા (લંબાઈમાં) જ સુધારવા. સુધારતા સમયે હલકા હાથે ચાકુથી ચીરો લગાવો પછી આંગળીથી પહોળી કરી ઝીણવટપૂર્વક જોવું.