________________
ફૂલોની બે માળા, ૬. પૂર્ણચન્દ્ર, ૭. ઉદય થતો તેજસ્વી સૂર્ય, ૮. વિશાલ ધ્વજ, ૯. પૂર્ણ કળશ, ૧૦. પદ્મસરોવર, ૧૧. ક્ષીર સમુદ્ર, ૧૨. વિમાન, ૧૩. રત્નોની રાશી, ૧૪. ધૂમ રહિત અગ્નિ શિખા, આટલા ભવ્ય તથા સ્પષ્ટ સપનાઓ જોઈને માતા અતિશય હર્ષિત થઈ જાય છે.
પ્રભુની માતા રાત્રે જ રાજાની પાસે જઈને સ્વપ્ન સંભળાવીને અર્થને ગ્રહણ કરે છે. રાજા કહે છે ‘તું તીર્થંકર પુત્રને જન્મ આપીશ, જેને ત્રણ ભુવન નમસ્કાર કરશે.” આ સાંભળીને માતા હર્ષિત થાય છે. ગર્ભના પ્રભાવથી વિશ્વમાં મિથ્યાત્વનું જોર ઘટી જાય છે. સર્વ જીવ સુખનો અનુભવ કરે છે. માતા આનંદ અને ધર્મપૂર્વક રાત્રિ વ્યતીત કરે છે.
અહીં પરમાત્માનું ચ્યવન થતાં જ ઈન્દ્ર મહારાજાનું પણ સિંહાસન ચલાયમાન થાય છે. પોતાના અવધિજ્ઞાનથી તારક તીર્થંકર પ્રભુનું ચ્યવન જાણીને તેઓ અત્યધિક આનંદવિભોર થઈ જાય છે. ત્રિલોકીનાથ તરણતારણ જહાજ પ્રભુની સ્તુતિ કરવા માટે બહુ જ અહોભાવપૂર્વક સિંહાસનથી સાત-આઠ પગલાં આગળ આવીને શક્રસ્તવ (નમુત્થણ) સૂત્ર દ્વારા પ્રભુની સ્તુતિ - સ્તવના કરે છે.
શુભ લગ્ન જિન જનમિયા......... જ્યારે બધા ગ્રહ ઉચ્ચ સ્થાનમાં હોય છે, એવી શુભ ઘડીમાં ભગવાનનો જન્મ થાય છે. ભગવાનના પાંચેય કલ્યાણકથી નારકીમાં પણ ક્ષણ-માત્ર માટે સુખની લહેર ફેલાઈ જાય છે. અર્થાત્ બીજે તો અવશ્ય સુખ ફેલાય જ છે.
. પ્રભુના જન્મથી સંપૂર્ણ પૃથ્વી નાચી ઉઠે છે. પ્રકૃતિ પૂર્ણ કલાઓથી ખીલી ઉઠે છે. પંખીઓ ખુશીથી એવો કલરવ કરે છે કે માનો પ્રભુના જન્મોત્સવના મંગલ ગીતો ગાઈ રહ્યા હોય, મંદ-મંદ પવન પ્રભુ જન્મની સૂચના પૃથ્વી ઉપર ફેલાઈ રહ્યા હોય એવી રીતે વહે છે. છ ઋતુઓ જાણે પ્રભુ જન્મોત્સવ મનાવવા માટે આવી હોય, એવું સુંદર વાતાવરણ સર્જન કરે છે. બધા વૃક્ષ, ફળ, ફૂલ, લતાઓ, પ્રભુ જન્મનો આનંદ વ્યક્ત કરવા માટે ખીલી ઉઠે છે. આખી સૃષ્ટિ એક ઉપવનની જેમ મહેકવા લાગે છે. પ્રભુના જન્મના સમયે સૃષ્ટિનું વર્ણન કરતી સ્તવનની પંક્તિઓ –
મંદ પવન અને ઋતુ મનોહારી, ખિલે પુષ્પ, ફળ અને લતારિ,
સૃષ્ટિ સકલ લાગે એક ઉપવન, પ્રકૃતિ મનોહાર રે....” ભગવાનના વાંચેય કલ્યાણકમાં સાતે નરકે થતો પ્રકાશ પ્રથમ નરકમાં - તેજસ્વી સૂર્ય સમાન બીજી નરકમાં
આચ્છાદિત (વાદળોથી ઢંકાયેલા) સૂર્યસમાન ત્રીજી નરકમાં
તેજસ્વી ચન્દ્ર સમાન ચોથી નરકમાં
આચ્છાદિત ચન્દ્ર સમાન