________________
* પ્રભુ જ્યારે સમવસરણની સામે પધારે છે ત્યારે ચારે બાજુથી અસંખ્ય દેવ, અસંખ્ય તિર્યંચ, કરોડો મનુષ્ય વગેરે પ્રભુના દર્શન માટે દોડી દોડીને આવે છે. પ્રભુને દેખીને ચમત્કૃત હૃદયથી ગદ્ગદ્ થઈને, અનિમેષ નયનોથી પ્રભુને નિહારતાં પ્રણામ કરે છે તથા પ્રભુનો જયનાદ કરે છે. આ જયનાદની ધ્વનીથી દસેય દિશાઓ ગૂંજીત થઈ ઉઠે છે. દેવ-માનવથી પરિવરિત પ્રભુ ક્રમશઃ વિહાર કરતા સમવસરણની વીસ હજાર સીડીઓ ચઢીને ત્રીજા ગઢમાં પધારે છે. ત્યાં અશોકવૃક્ષની ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપીને રત્નમય સિંહાસન ઉપર પ્રભુ પૂર્વાભિમુખ બિરાજમાન થાય છે. આ સમયે અન્ય ત્રણ દિશાઓમાં દેવ અત્યંત દેદીપ્યમાન પ્રભુ સદૃશ જ ત્રણ પ્રતિબિંબની રચના કરે છે. જેનાથી ચારે દિશાઓમાં પ્રભુ બિરાજમાન હોય એવું પ્રતીત થાય છે. ચારે દિશાઓમાં પ્રભુના બંને તરફ ઈન્દ્ર અહોભાવ પૂર્વક ચામર વીંજે છે. આ ચામરના વાળ શ્વેત તેમજ તેજસ્વી હોય છે. દંડ સુવર્ણ તથા રત્નોનો હોય છે. વીંજતા સમયે એમાંથી સતત રંગબિરંગી કિરણો નીકળતી રહે છે. એક સાથે વીંજાતા ચામ૨ને જોઈને એવું લાગે છે કે જાણે હિમાલયથી શ્વેત તેમજ અતિરમણીય ઝરણા વહી રહ્યા હોય. પ્રભુના ચરણોમાં ઝૂકતાં આ ચામર આપણને સૂચિત કરી રહ્યા છે કે જે અમારી જેમ પ્રભુના ચરણોમાં ઝુકશે તે અમારી જેમ જ ઉર્ધ્વગતિને પ્રાપ્ત કર્યા વિના નહીં રહે.
* પ્રભુની પાછળ સૂર્યસમ દેદીપ્યમાન તેજોમંડળ હોય છે, જેને ભામંડળ કહે છે. પ્રભુનું રૂપ અસંખ્ય સૂર્યથી પણ અધિક તેજસ્વી હોવાથી તેમની સામે આપણે જોઈ શકતા નથી. પરંતુ આ ભામંડલ પ્રભુનું તેજ પોતાનામાં સંહરણ કરી લે છે જેનાથી આપણે પ્રભુને સુખપૂર્વક જોઈ શકીએ. * પોતાના પૂર્વના ત્રીજા ભવમાં, જગતના જીવોને તારવાની ભાવનાની સાથે જેમણે સ્વયં આ જીવોને પોતાના હૃદયમાં બેસાડ્યા હોય. એવા તારક દેવાધિદેવના સમવસરણમાં માત્ર એક યોજન વિસ્તારવાળી ભૂમિ ઉ૫૨ પ્રભુના પ્રભાવથી એક સાથે કરોડો દેવ, કરોડો મનુષ્ય તથા કરોડો તિર્યંચનો આસાનીથી સમાવેશ થઈ જાય તો એમાં આશ્ચર્ય જ શું ?
* ૫રમાત્મા જ્યારે દેશના આપે છે ત્યારે દેવતા આકાશમાં અદ્ભુત વાજિંત્ર વગાડે છે. જેને દેવદુંદુભિ કહે છે. તેનો અવાજ ગંભી૨ તથા અત્યંત મનોરમ હોય છે. એ વગાડીને લોકોને પ્રેરણા કરી રહ્યા છે કે “હે ભવ્ય પ્રાણીઓ ! અહીં આવો, ત્રણ લોકના નાથ અહીં બિરાજમાન છે. જે દુ:ખ હરવાવાળા છે તથા શિવપદને આપવા વાળા છે. આવા નાથની સેવા કરશો તો શીઘ્ર મોક્ષને મેળવશો.’
આ દેવદુંદુભિની આકાશવાણીને સાંભળીને પ્રભુની દેશના સાંભળવા માટે કરોડો દેવ, મનુષ્ય, તિર્યંચ પધારે છે. હવે કરૂણાના સાગર, વિશ્વતારક પ્રભુ ‘નમો તિત્થસ’ કહીને ભવ્ય જીવોને પ્રતિબોધ દેવા માટે અર્ધમાગધી ભાષા તેમજ માલકોશ આદિ વિવિધ રાગમાં ચતુર્મુખી દેશના પ્રારંભ કરે છે.
62