________________
જે ૬ સીમંધર સ્વામીની પાસે અમને જાવું છે કે, વિશ્વમાં જીવમાત્ર સતત સુખની ઈચ્છા કરે છે. પુરૂષાર્થ પણ સુખ માટે જ કરે છે, તો પણ કર્માધીન તેમજ મહાધીન જીવને પરિણામમાં દુઃખ મળે છે. છેવટે આવું કેમ થાય છે? આનું મૂળ કારણ એક જ છે કે “અત્યાર સુધી જીવ પરમાત્માની સમીપ નથી જઈ શક્યો.”
જે આત્માઓ જન્મ લે છે તે બધાની મૃત્યુ નિશ્ચિત છે. પ્રભુની કૃપાથી આ ભવમાં તો આપણને જૈન ધર્મ મળી ગયો છે. જો આપણે આ ધર્મનું તેમજ પ્રભુનો સહારો લઈ લઈએ તો આ એક ભવમાં અનંત ભવોના દુઃખોથી મુક્તિ મેળવી શકીએ.
આપણી આત્મા શરીરમાં બિરાજમાન છે. આત્મા શેઠ છે તેમજ શરીર તેના રહેવાનો બંગલો છે. પરંતુ આત્માનો આ બંગલો નાશવંત છે અને આત્મા શાશ્વત છે. એટલે કે આયુષ્ય પૂર્ણ થયા પછી શરીર અહીં રહી જશે અને આત્મા પરલોક પ્રયાણ કરી લે છે.
ભાડાનું મકાન ખાલી કરતાં પહેલાં જ વ્યક્તિ પોતાના રહેવા માટે અન્ય સુરક્ષિત ઘરની વ્યવસ્થા કરી લે છે. તેમજ જે નથી કરતા તે દુઃખી થાય છે. આ પ્રમાણે આ શરીરરૂપી ઘર પણ નાશવંત હોવાથી છોડવું પડશે, તો તમે વિચાર્યું પરલોકમાં ક્યાં જવું છે? કયું શરીર મેળવવું છે? એની કોઈ યોજના બનાવી? પહેલા વિચારો! તમારે પરભવમાં ક્યાં જવું છે? તેનું લક્ષ્ય બનાવીને, તેની યોજના બનાવો. તમારી સામે ચાર ગતિ છે જેમાં...
નરક - આ પાપ ભોગવવાનું સ્થાન છે. અહીં જીવ આર્તધ્યાનથી વિશેષ કર્મબંધ કરે છે અને અહીં ધર્મ કરવાનો કોઈ અવસર જ નથી હોતો.
તિર્યંચ ગતિ-આ પણ પાપ ભોગવવાનું જ સ્થાન છે. મહાન શુભ યોગ હોય તો સમવસરણમાં પ્રભુથી અથવા અન્ય કોઈ નિમિત્તથી દેશવિરતિ મેળવી શકે છે. પરંતુ આવી તક તિર્યંચગતિમાં બહુ જ ઓછી મળે છે.
આ બે ગતિની જોડી છે. એક વાર જીવ નરકમાં જાય તો ત્યાંથી તિર્યચ, પછી ફરી પાપ બાંધીને નરક, ત્યાંથી તિર્યંચ, ત્યાંથી ફરીથી નરક, આ ચક્કરમાંથી બહાર નીકળવું મુશ્કેલ છે. કેમ કે બંને પાપ ભોગવવા તેમજ પાપ બાંધવાની જગ્યા હોવાથી પાપી જીવ આ ગતિઓમાં ભટકતો રહે છે.
દેવગતિ - આ ગતિમાં જીવ અવિરતિના ઉદયથી વિશેષ ધર્મારાધના કે કર્મનિર્જરા કરી શકતો નથી. અઢળક-વૈભવ, સુંદર વાવડીઓમાં જળ-ક્રીડા, બાગ-બગીચા તેમજ રત્નોમાં આસક્તિના કારણે વધારે દેવ મરીને પૃથ્વી, જલ તેમજ વનસ્પતિરૂપ એકેન્દ્રિયમાં ઉત્પન્ન થાય છે. એકેન્દ્રિયની કાયસ્થિતિ અસંખ્ય ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણીની હોવાથી ત્યાંથી નીકળવું બહુ જ મુશ્કેલ હોય છે. માત્ર