________________
(૩) દર્શનમય (૪) ચારિત્રમય (૫) શુદ્ધ શ્રદ્ધામય (૬) શુદ્ધ પ્રાપણામય (૭) શુદ્ધ સ્પર્શનામય (૮) પંચાચાર પાળ (૯) પળાવે (૧૦) અનુમોદે (૧૧) મનગુપ્તિ (૧૨) વચન ગુપ્તિ (૧૩) કાય ગુપ્તિ એ ગુપ્તા.
સ્થાપનાચાર્યજી આ બોલોથી પડિલેહણ કરવા. એની ઠવણી, મુંહપત્તિ વગેરે મુંહપત્તિના પ્રથમ ૨૫ બોલથી પડિલેહણ કરવા.
સામાયિક કરતાં પહેલા કરવા યોગ્ય ભાવના - પ્રભુએ કહ્યું છે કે સામાયિકમાં શ્રાવક પણ સાધુ જેવો ગણાય છે. તેમ સાચો સાધુ તો હું ક્યારે બનીશ? પરંતુ ૪૮ મિનિટની સામાયિકમાં સાધુ જીવનનો આસ્વાદ લઉં. જીવ જ્યાં સુધી સામાયિકમાં રહે છે ત્યાં સુધી સતત અશુભ કર્મોનો નાશ કરે છે, માટે હું આ સામાયિકના અવસરને સાર્થક બનાવું. એવા શુભભાવથી આત્માને વાસિત કરવી, જેનાથી પાપ કરવાની ઈચ્છાનો ત્યાગ થઈ જાય.
ઘરમાં પૂરો દિવસ છે: કાય જીવોના કૂટામાં પાપનો બંધ કરે છે તો ઓછામાં ઓછું જ્યારે સામાયિક કરીએ છીએ ત્યારે આ પાપોથી બચવાનો અવસર મળે છે. આ પ્રમાણે મનમાં શુદ્ધ ભાવ લઈને આનંદની સાથે સામાયિક કરવા માટે કટિબદ્ધ બનવું.
સામાયિકનું રહસ્ય - સામાયિકનું રહસ્ય કરેમિ ભંતે માં છે. આ કરેમિ ભંતે ને દ્વાદશાંગી નો સાર કહેવાય છે. તેના મુખ્ય બે ભાગ છે : (૧) “સાવજ્જ જોગ પચ્ચક્ખામિ” એનાથી આપણે વિરતિમાં આવીએ છીએ. પાપથી અટકવાનું આ પચ્ચક્ખાણ છે. મન-વચન-કાયાથી પોતે પાપ કરવાનું નહીં અને બીજાની પાસે કરાવવાનું નહીં. આ પ્રમાણે આ પચ્ચખાણ છ કોટીની શુદ્ધતા વાળો કહેવાય છે. એમાં ભૂતકાળમાં કરેલા પાપોનો પશ્ચાતાપ, વર્તમાનમાં પાપથી અટકવું તેમજ ભવિષ્યમાં પાપ નહીં કરવાની પ્રતિજ્ઞા છે. કેમ કે જ્યાં સુધી આત્મા પાપથી નથી અટકતી ત્યાં સુધી તેનામાં સમભાવ આવી શકતો નથી. સમભાવની વિશેષ પ્રાપ્તિ માટે બીજો પ્રકાર છે. (૨) “જાવ નિયમ પજુવાસામિ” સામાયિકમાં રત્નત્રયીની આરાધના કરવાનું વિધાન છે. માટે કરેમિભંતે રૂપ સામાયિકનું પચ્ચખાણ લીધા પછી પાપનો વ્યાપાર કરવો ઉચિત નથી.
આપણી બહેનો સામાયિકમાં કાચું પાણી, અગ્નિ, લીલી વનસ્પતિ કે સચિત માટી વગેરેનો સ્પર્શ કરતી નથી પણ તેમને એ પણ ખબર હોવી જોઈએ કે જેમ સામાયિકમાં કાચા પાણી વગેરેનો સ્પર્શ ન કરાય તેવી રીતે સંસારની વાતો, નિંદા, સંકલેશ, પૈસા, મોબાઈલ, સેલવાળી ઘડિયાળ, ટોર્ચ વગેરેનો સ્પર્શ સાવદ્ય હોવાથી કરી શકાય નહીં. સામાયિકમાં ૩૨ દોષોનો ત્યાગ કરાય છે. જે આ પ્રમાણે છે.
મનના દશ દોષ - (૧) શત્રુને દેખીને દ્વેષ-ક્રોધ કરવો (૨) અવિવેક વાળો વિચાર કરવો અથવા સાંસારિક વાતોનો વિચાર કરવો. (૩) શુભભાવોનો વિચાર ન કરવો (૪) મનમાં કંટાળો લાવવો (૫) યશની ઈચ્છા કરવી (૬) વિનય ન કરવો (૭) ભયભીત બનવું (૮) ધંધાની ચિંતા કરવી