________________
ઘોર વિષાદ તેમજ નિરાશાના વાદળ છવાયેલા હતા. સંપ્રતિ મહારાજાએ માતાની પાસે આવીને પ્રણામ કરીને વ્યથાનું કારણ પૂછ્યું - “હે માતા ! આજે મારા વિજયથી આખું નગર હર્ષોલ્લાસમાં ડૂબેલું છે, ત્યારે આપ કેમ શોકમગ્ન લાગી રહ્યા છો ? પુત્ર જયારે કમાણી કરીને ઘરે આવે છે, ત્યારે માતા હર્ષિત થાય છે. હું તો ભરતના ત્રણ ખંડો ઉપર વિજયી થઈને પાછો આવ્યો છું, તોય આપને હર્ષ કેમ નથી ?” સંપ્રતિ મહારાજા માનતા હતા કે મને જોઈને સંપૂર્ણ જગત ભલેને ખુશ થાય છે, પરંતુ મારી માતા જ ખુશ ન હોય તો અન્ય બધાનો હર્ષ મારા માટે નિરર્થક છે. કેવી માતૃભક્તિ છે ?
આ માતા પરમ શ્રદ્ધાળુ શ્રાવિકા હતી, માટે દુનિયાથી નિરાળી હતી. દુનિયા પુત્રના શરીરને જુએ છે, જ્યારે શ્રાવિકો એમની આત્માને દેખે છે. વિવેકી માતાએ કહ્યું, “હે પુત્ર! રાજય તો તારી આત્માને નરકમાં લઈ જવાવાળું છે. તારા જન્મ-મરણના દુ:ખોમાં વૃદ્ધિ કરવા વાળું છું. હું જો તારી સાચી જનેતા હોઉં, તો એવા રાજ્યની કમાણીથી મને હર્ષ કેવી રીતે થઈ શકે છે ? મને હર્ષ ત્યારે થશે, જ્યારે તું જે પૃથ્વીને જીતી આવ્યો છે તે સમગ્ર પૃથ્વીને જિનાલયોથી સુશોભિત કરીશ. તારી સંપત્તિથી ગામે-ગામમાં જિનમંદિર ઊભા કરી દઈશ.” કેવી હશે આ રાજમાતા ! બાળપણથી જ એમણે પોતાના પુત્રને કેવા સંસ્કાર આપ્યા હશે ? એ પવિત્ર સંસ્કારોનું સિંચન કરવાવાળા સુપુત્ર માતાને શોકમગ્ન રહેવા દેશે શું? એમની ઈચ્છાઓનું અનાદર કરશે શું? ક્યારેય નહીં.
સંપ્રતિ મહારાજાએ માતાના મુખેથી નીકળેલા વચનોને શિરોધાર્ય કર્યા અને ત્યાં જ સંકલ્પ કરી લીધો. “આખી પૃથ્વીને જિનમંદિરોથી મંડિત કરી દેવાનો.” જ્યોતિષિઓને બોલાવ્યા અને પોતાનું આયુષ્ય પૂછ્યું. ઉત્તર મળ્યો – “રાજનું, આપનું આયુષ્ય તો હજું ૧૦૦ વર્ષ બાકી છે.” “૧૦૦ વર્ષના દિવસ કેટલા ?” “રાજનું ! ૩૬ હજાર.” પછી રોજ એક મંદિર બાંધવાનો સંકલ્પ કરીને સંપ્રતિ મહારાજાએ પૃથ્વીને મંદિરોથી મંડિત કરવાનું કાર્ય પ્રારંભ કરી દીધું. પ્રતિદિન એક જિનાલયના ખનન મુહૂર્ત થયાના સમાચાર સાંભળ્યા પછી જ માતાને પ્રણામ કરીને ભોજન કરતા હતા. માતા પણ હર્ષિત થઈને સદૈવ પુત્રના કપાળ ઉપર તિલક કરીને મંગળ કરતી હતી.
આ પ્રમાણે સંપ્રતિ મહારાજાએ ૩૬OOO નવા જિનાલય બંધાવ્યા અને ૮૯ હજાર જિન મંદિરોનો જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યો. અર્થાત કુલ મળીને સવા લાખ જિન મંદિર બનાવડાવ્યા અને સવા કરોડ પ્રતિમાઓ ભરાવી. આ સિવાય પોતાના રાજ્યમાં કોઈ જીવ ભૂખ્યો કે દુઃખી ન રહે, એના માટે ૭00દાનશાળાઓ શરૂ કરાવી.
આધ્યાત્મિક પ્રતિજ્ઞા પત્ર સિદ્ધશીલા આ મારો દેશ છે. અરિહંત ભગવાન મારા દેવ છે. પાંચ મહાવ્રતના પાલક સાધુ-સાધ્વીજી મારા | ગુરુ છે. અરિહંત દેવની આજ્ઞારૂપ મારો ધર્મ છે. હું મારા માતા-પિતા, વડીલ, વિદ્યાગુરુના પ્રત્યે હંમેશા વિનયવાન | રહીશ. નિત્ય ઉપાશ્રય તથા પાઠશાળા જઈશ. મારા રગરગમાં જૈનત્વની ખુમારી સદા રાખીશ. સર્વ જીવોના પ્રત્યે મૈત્રીભાવ રાખીશ. “સંસાર છોડવા જેવો છે, સંયમ લેવા જેવો છે, મોક્ષ પ્રાપ્ત કરવા જેવો છે” આ મારો મુદ્રાલેખ | છે. હું મારા ધર્મને બહુજ ચાહું છું. એની સમૃદ્ધ તેમજ વૈવિધ્યપૂર્ણ જાયદાદનો મને ગર્વ છે. હું જિનશાસનને વફાદાર રહીશ.