________________
* ચેથા નિર્ધામકદ્વારમાં-નિયમણા કરાવનાર મહા મુનિઓની ગ્યતા, ક્ષેપકની
બાર પ્રકારે વૈયાવચ્ચ, પ્રત્યેકમાં ચાર ચાર મુનિઓ, એમ ઉત્સર્ગથી અડતાલીશ અને દ્રવ્યાદિની ન્યૂનતાએ સર્વ જઘન્ય નિયામક બે મુનિઓ તે જોઈએ જ, વગેરે નિયમણા કેવી રીતે કરવી-કરાવવી તેનું પૂર્ણ વર્ણન. (ગા. ૫૩૬૬ થી ૫૪૦૬). છે પાંચમા દર્શન દ્વારમાં-ક્ષપકને આહારનો ત્યાગ કરાવવા પૂર્વે તેની પરિણતિને
જાણવા માટે રાગજનક, ઉત્તમ આહાર-પાણી વગેરે દ્રવ્ય કેવી રીતે દેખાડવાં
(આપવાં) ? વગેરે (ગા. ૫૪૦૭ થી ૫૪૧૯). જ છઠા હાનિદ્વારમાં-ક્ષપકને આહારાદિને રાગ જે ન તૂટે, તો તેની દુર્ગાનથી રક્ષા માટે ગીતાર્થનું આપવાદિક કર્તવ્ય, ક્રમશઃ આહાર ઘટાડીને અંતે સંપૂર્ણ ત્યાગ કેવી રીતે કરાવો ? તે માટે સમ્યગ ઉપદેશ અને આ વિધિ ન કરવાથી કેવી રીતે શાસનની અપભ્રાજના થાય?, વગેરે (ગા. ૫૪૨૦ થી ૫૪૫૪). સાતમા પચ્ચકખાદ્વારમાં–અનશનમાં કપ્ય છ પ્રકારનું પાણી, તેના ગુણે, વાત-પિત્તાદિ પ્રકેપમાં તે કેવી રીતે આપવું? મળાવરોધ ટાળવાના ઉપાયો, શ્રીસંઘ સમક્ષ ચતુર્વિધ આહારત્યાગ કરાવવાને પ્રશસ્ત વિધિ અને પચ્ચક્ખા
ણથી ક્રમશઃ મુક્તિની પ્રાપ્તિ, વગેરે (ગા. ૫૪૫૫ થી ૫૪૭૯). જ આઠમા ખામણુદ્વારમાં-ક્ષપકે માતા-પિતાબંધુ અને મિત્રતુલ્ય એવા ગુણ
નિધિ શ્રી શ્રમણુસંઘને કૃતજ્ઞભાવે ખમાવવાને વિધિ. (ગા. ૫૪૮૦ થી ૫૪૯) * નવમા સ્વયંખામણુઢારમાં-વ્યવહારથી સર્વ જીવોને ખમાવવા છતાં નિશ્ચયથી સ્વયં મૈત્રીભાવે સર્વ જીવો પ્રત્યે કષાયને તજવારૂપે ખમે, તે જ ખામણાં સફળ થાય, સ્વ-પર ઉભય પક્ષી ક્ષમાપના ન થાય તે પણ એકપક્ષી સ્વયં ખમવાનું વિધાન અને ખમવા-ખમાવવા વિષે ચંડરુદ્રાચાર્યને પ્રબંધ. (ગા. ૫૫૦૦ થી પ૫૫૦) [ અહીં ત્રીજુ મૂળ મમત્વવિમેચનદ્વાર પૂર્ણ થાય છે.]
ચેઠું સમાધિલાભદ્વાર : તેમાં નવ પેટાદ્વારેપહેલા અનુશાસ્તિારમાં–પાંચ હેય અને તેર ઉપાદેય વિષયોનાં અઢાર પિટાદ્વારે, તેમાં પહેલા દ્વારમાં-અઢાર પાપસ્થાનકોનું સ્વરૂપ, ભયંકરતા, સેવનથી થતા દે, ત્યાગથી થતા ગુણે, તથા પ્રત્યેકનાં ક્રમશઃ ૧-સાસુ-વહુનું, ૨-વસુરાજાનું, ૩-મેલી ગઠીઆની મંડલીનું, ૪-ત્રણ સખીઓનું, પ-લેભનંદીનું, ૬-પ્રસન્નચંદ્રરાજર્ષિનું ૭-બાહુબલીનું,૮-અંડરા આર્યા તથા બે વણિકપુત્રોનું, -કપિલ બ્રાહ્મણનું, ૧૦-અહંકની પત્ની તથા અëમિત્રનું, ૧૧-ધર્મરુચિનું, ૧૨ હરિજેણુનું, ૧૩-રુદ્ર-અંગષિનું, ૧૪-ક્ષુલમુનિનું, ૧૫-સુબંધુ-ચાણક્યનું, ૧૬-સતી સુભદ્રાનું, ૧૭-કુટ તાપસનું અને