________________
માયાપા સ્થાન અને પંડરા સાવીને પ્રબંધ .
૩૩૭
સુંદરી બે સાધ્વીઓએ કહ્યું કે-ભાઈ! પિતા (પ્રભ) જણાવે છે કે-હાથી ઉપર ચઢેલાને નિચે કેવળજ્ઞાન ન થાય!” તે પછી જ્યારે તે સમ્યગ વિચારવા લાગ્યો, ત્યારે “માન એ જ હાથી છે” એમ જાણીને પ્રગટેલા શુદ્ધ ભાવવાળો તે માનને છોડીને પ્રભુના ચરણમાં જવા માટે પગને ઉપાડતાં જ શ્રેષ્ઠ કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થવાથી પૂર્ણ પ્રતિજ્ઞાવાળો થયે. (પ્રતિજ્ઞા પૂર્ણ થઈ) (પ૯૯૦ થી ૨) એમ હે મહાત્મા ક્ષપક ! માનકવાયની પ્રવૃત્તિ અને વિરતિપણાથી પ્રાપ્ત થતા દોષ-ગુણોને શુદ્ધ બુદ્ધિથી વિચારીને, તું આ આરાધનાને આરાધીને દર્શન-શાન સમેત શ્રેષ્ઠ ચારિત્રગુણથી યુક્ત અનંત શિવસુખને પ્રાપ્ત કર. (૫૯૩-૯૪) એમ આ માનવિષયક સાતમું પાપસ્થાનક કહ્યું. હવે માયાવિષયક આઠમા પાપસ્થાનકને કંઈક માત્ર કહું છું. (૫૯૫)
૮. અનુશાસ્તિના પહેલા અઢાર પાપસ્થાનકમાં આઠમું માયાપાપસ્થાનકમાયા ઉદ્દેગને કરનારી છે, તેને ધર્મશામાં નિદેલી છે, તે પાપની ઉત્પત્તિરૂપ છે અને ધર્મને ક્ષય કરનારી છે. (૫૬) માયા ગુણેની હાનિકારક છે, દેશે સ્પષ્ટ વધારનારી છે અને વિવેકરૂપી ચંદ્રબિંબને ગળનારો એક રહગ્રહ છે. (૫૯૭) જ્ઞાન ભણ્યા, દર્શનને આચયું, ચારિત્રને પાળ્યું અને અતિ ચિરકાળ તપ પણ તપ્યા, પણ જે માયા છે, તે તે સર્વ (હi= )નાશ પામ્યું (જાણવું.)(૫૯૮) આથી પરલોક તે દૂર રહ્યો ૫૬ માયાવી મનુષ્ય જે કે અપરાધકારી ન હોય, તે પણ આ ભવમાં જ સપની જેમ ભયજનક છે. (૫૯) મનુષ્ય જેમ જેમ માયા કરે, તેમ તેમ લેકમાં અવિશ્વાસ પ્રગટાવે છે અને અવિશ્વાસથી આકડાના રૂ કરતાં પણ હલકે બને છે. (૬૦૦૦) તેથી હે સુંદર! એને વિચારીને માયાને સર્વથા ત્યાગ કર, કારણ કે-તેને તજવાથી નિર્દોષ (શુદ્ધ) સરળતાગુણ પ્રગટે છે. (૨૦૦૧) સરળતાથી પુરુષ જ્યાં જ્યાં જાય, ત્યાં ત્યાં લેકે તેની આ સજજન છે, સરળસ્વભાવી છે, એમ પ્રશંસા કરે છે. (૬૦૦૨) મનુષ્યની પ્રશંસાને પામનારમાં (સયરાહંs) શીધ્ર પૂર્ણ (અથવા પવિત્ર) ગુણો પ્રગટ થાય છે, તેથી ગુણસમૂહના અથીએ માયાત્યાગમાં યત્ન કરે છે. (૬૦૦૩) (પ્રથમ મીઠાશ, પછી ખટાશવાળી) છાશની જેમ પહેલાં મધુરતા જણાવીને પાછળથી વિકાર દેખાડનાર માયાવી મનુષ્ય મધુરતાને છોડવાથી જગતને રુચતું નથી. (૨૦૦૪) અહીં આઠમા પાપસ્થાનકના દેવમાં પંડર આર્યાનું દૃષ્ટાન્ન છે, અથવા દેષમાં અને ગુણમાં યથાક્રમ બે વણિક પુત્રનું પણ દષ્ટાન્ત છે. (૬૦૦૫) તે આ પ્રમાણે
માયા સેવવા વિષે પંડેરા આર્યાનો પ્રબંધ-એક શહેરમાં ધનવાનના મોટા કુળમાં જન્મેલી અને સંસારથી ઉદ્વિગ્ન થયેલી ઉત્તમ શ્રાવકની એક પુત્રીએ પ્રવજ્યા સ્વીકારી. (૨૦૦૬) ઉત્તમ સાધ્વીઓની સાથે રહેતી તે ગ્રીષ્મઋતુમાં મેલપરિષહથી અતિ પરાભવ પામેલી શરીરની અને વચ્ચેની પણ શોભા-સાફસુફી કરતી હતી. તેથી સાધ્વીઓ તેને પ્રેરણા (નિષેધ) કતાં, આથી તેને સહન નહિ કરતી તે જુદા ઉપાશ્રયમાં રહી,