Page Text
________________
ત્યાજ્ય પાપસ્થાનકોમાં પહેલુ પ્રાણાતિપાત
ઉપ
૧ અઢાર પાપસ્થાનક નામનું પેટાઢાર-જીવને (વસ =) કરજથી ખરડે, ( અવળુ‡=) મલિન કરે, તે કારણે તેને પાપ કહેવાય છે. તેનાં આ અઢાર સ્થાનકે એટલે પદે ( વિષયા ) છે. (૫૫૭૮) ૧-પ્રાણીવધ, ૨-અલિકવચન, ૩-અદત્તગ્રહણ, ૪મૈથુનસેવન, ૫-પરિગ્રહ, ૬-ક્રોધ, ૭–માન, ૮-માયા, ૯-લાભ, ૧૦-પ્રેમ ( રાગ ), ૧૧-દ્વેષ, ૧૨-કલહ, ૧૩-અભ્યાખ્યાન, ૧૪-અરતિ-રતિ, ૧૫-વૈશુન્ય, ૧૬-પરપરિવાદ, ૧૭-માયામૃષાવચન અને ૧૮-મિથ્યાદર્શનશલ્ય. (૫૫૭૯-૮૦) તેમાં પહેલુ'
૧. પ્રાણીવધ-ઉચ્છવાસ વગેરે પ્રાણા તેએાને છે, તેથી જીવાને પ્રાણીએ કહેવાય છે. તે પ્રાણાને વધ એટલે વિધ્વંસ (વિયેાગ) તેને પ્રાણીવધ કહેલે છે અને તે નરકના મા છે. (૫૫૮૧) નિ યતા ધર્માંધ્યાનરૂપી કમળેાના વનનેા નાશ કરનારી, આકસ્મિક પ્રચ’ડ હિંમની વૃષ્ટિ, અથવા અગ્નિના મેટા ઝુલ્લીના ( ચૂલાના ) (પરિખેવ=) ઘેરાવારૂપ છે, (૫૫૮૨) તથા આત્ત-રૌદ્રધ્યાનરૂપી તૃણના અકુરાને ઉગાડનારી વર્ષાના આરંભ છે, અપકીર્તિ રૂપી વેલડીના વિસ્તાર માટે મેટી પાણીની નીક છે, (૫૫૮૩) પ્રસન્ન વચન–મનવાળા મનુષ્યેાના દેશેામાં શત્રુસૈન્યના આગમનુ શ્રવણ છે, તથા અસહનતા અને અવિરતિરૂપ રતિ અને પ્રીતિને કામદેવ (પતિ) છે. (૫૫૮૪) મેટા પ્રાણીએ (માનવે ) રૂપી પત`ગીના સમૂહના ( નાશ કરનાર) પ્રજ્વલિત દીપકનુ' પાત્ર છે. અતિ ઉત્કટ પાપરૂપી કાદવવાળા સમુદ્રનું અતિ ઊંડું તળિયું છે. (૫૫૮૫) અત્યંત દુર્ગોમ એવી દુર્ગતિરૂપ પર્વતની ગુફાનું મેટું ( પાઢમાં॰ પલેસમુહ =) પ્રવેશદ્વાર છે. સ’સારરૂપી ભટ્ઠીમાં તપેલા ઘણા પ્રાણીઓને લેાખંડના ધણુથી ( મેગરથી ) ફૂટવાની (અહિગરણી=) એરણ છે. (૫૫૮૬) ક્ષમા વગેરે ગુણુરૂપ ( અનાજના ) કણીઆએને દળવા માટે મજબૂત ઘરટી છે, તથા નરકભૂમિરૂપ દ્રઢમાં (અથવા નરકરૂપ ભોંયરામાં) ઊતરવા માટે સરળ નિસરણી છે. (૫૫૮૭) પ્રાણીવધમાં આસક્ત જીવ આ ભવમાં જ વારવાર વધ, બંધન, .જેલ, ધનના નાશ, પીડા અને મરણને પામે છે. (૫૫૮૮) જીવદયાથી રહિત દ્વીક્ષા, દેવપૂજા, દાન, ધ્યાન, તપ, વિનય વગેરે સર્વ ક્રિયાએ નિરર્થીક અને છે. (૫૫૮૯) જે ગૌહત્યા, બ્રહ્મહત્યા અને સ્રીહત્યાની નિવૃત્તિથી પરમ ધમ થાય, તા સ જીવેાની રક્ષાથી ( થતા ) તે ધર્મ તેનાથી પશુ ઉત્કૃષ્ટ કેમ ન થાય! (૫૫૯૦) આ સંસારચક્રમાં ફરતા) જીવે સ જીવેાની સાથે સઘળાય સખા કર્યાં છે, તેથી જીવાને મારનાર (તત્ત્વથી પેાતાના) સ સંબધીઓને મારે છે. (૫૫૯૧) જે એક પણ જીવને મારે છે, તે ક્રેડો જન્મા સુધી ઘણી વાર મરાતા ઘણા પ્રકારે મરે છે. (પપ૯૨) ચારેય ગતિમાં રહેલા ( ફરતા) જીવેાને જેટલાં દુઃખા ઉત્પન્ન થાય છે, તે સવ હું'સાનાં ફળે છે, એને સમ્યગ્ સમજો ! (૫૫૯૩) જીવવધ તે પેાતાનેા વધુ છે અને જીવદયા તે પેાતાની દયા છે. તેથી આત્માથી એએ સર્વ જીવાની (સર્વથા સ`) હિંસાને તજી છે. (૫૫૯૪) વિવિધ યાનિઓમાં રહેલા મરણના દુઃખથી પીડાતા જીવાને જોઇને બુદ્ધિમાન
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |