Page Text
________________
૩૧૪
શ્રી સંવેગરંગશાળા ગ્રંથનો ગુજરાતી અનુવાદ: દ્વાર એવું કાર્યને સિદ્ધ ન કરે. (૫૫૫૭) તે કારણે મમત્વવિચછેદને કહીને હવે “સમાધિલાભકારને કહું છું. તેમાં આ નવ પિટાદ્વારો છે. (૫૫૫૮) ૧-અનુશાસ્તિ, ૨-પ્રતિપત્તિ, ૩-સારણા, ૪-કવચ, પ-સમતા, ૬-ધ્યાન, ૭-લેશ્યા, ૮-આરાધનાનું ફળ અને ૯-(શરીરને) ત્યાગ. (૫૫૫૯) આ વિશ્વમાં કારણના અભાવે કોઈ કાર્ય ઉત્પન્ન (સિદ્ધ) થતું નથી અને અહીં પ્રસ્તુત કાર્ય એક અત્યર્થ આરાધનારૂપ છે. (૫૫૬૦) તેનું પરમ કારણ ચતુર્વિધ આહારનું પચ્ચકખાણ સ્વીકારનારા ક્ષેપકનો સમાધિલાભ છે અને તે અનુશાસ્તિ આપવાથી થાય છે, તેથી નિષેધ અને વિધાનરૂપ શ્રેષ્ઠ અર્થ સમૂહને (તત્વને)જણ વવામાં દીપકતુલ્ય એવા પહેલા અનુશાસ્તિદ્વારને વિસ્તારથી કહું છું. (૫૫૬૧-૬૨)
૧. અનુશાસ્તિદ્વાર–સ્વયમપિ પાપ વ્યાપારના ત્યાગી અને અતિ પ્રશાન્ત ચિત્તવાળા એવા નિયમક ગુરુ કૃપકને મધુર વાણીથી કહે કે-નિચે હે દેવાનુપ્રિય! તું આ જગતમાં ઘન્ય, શુભ લક્ષણવાળો, પુણ્યની અંતિમ સીમા (સર્વાધિક પુણ્યશાળી) અને ચંદ્રસમાન નિર્મળ) યશસંપત્તિથી સર્વ દિશાઓને ઉજ્જવળ કરનાર છે. (૫૫૬૩૬૪) મનુષ્યજન્મના જીવનનું શ્રેષ્ઠ ફળ તે પ્રાપ્ત કર્યું છે અને તે દુર્ગતિના કારણભૂત (અશુભ) કર્મોને જલાંજલી આપી છે. (૫૫૬૫) કારણકે–તે પુત્ર, શ્રી વગેરે પરિવારથી શ્રેષ્ઠ એવા છતા પણ ગૃહસ્થવાસને તૃણની જેમ તજીને અત્યંત ભાવપૂર્વક શ્રી ભાગવતી શ્રેષ્ઠ દીક્ષાને સ્વીકારી અને તેને દીર્ઘકાળ પાળી. હવે ધીર એ તું સામાન્ય મનુષ્યને સાંભળવા માત્રથી પણ ચિત્તમાં અતિ લોભ પ્રગટાવે તેવા અતિ દુષ્કર આ અનશનને સ્વીકારીને આ રીતે અપ્રમત્ત ચિત્તપણે વર્તે છે. (૫૫૬૬ થી ૬૮) એ રીતે વર્તતા તને સવિશેષ ગુણને સાધવામાં સમર્થ અને દુર્ગતિને પુંઠ અપાવનારી (ભગાડનારી) એવી કંઈક શિખામણ આપું છું. (૫૫૯) એ શિખામણમાં ત્યાજ્ય વસ્તુવિષયનાં પાંચ અને કરણીય વસ્તુવિષયનાં તેર દ્વારા જાણવાં. (૫૫૭૦) તે આ પ્રમાણે, ૧-અઢાર પાપસ્થાનકે, ૨-આઠ મદસ્થાનકે, ૩-ક્રોધાદિ કષાયે, ૪-પ્રમાદો અને પવિના ત્યાગનું દ્વાર (એ પાંચ નિષેધકારો છે), તથા ૬-સમ્યક્ત્વમાં સ્થિરતા, ૭ શ્રી
અરિહરતાદિ છ પ્રત્યે ભક્તિભાવ, ૮-પંચ (પરમેષ્ઠિ) નમસ્કારમાં તત્પરતા, ૯-(પાઠાં. સંભનાળા.) સમ્યજ્ઞાનને ઉપગ, ૧૦–પાંચ મહાવ્રતની રક્ષા ૧૧-ક્ષપકને ચાર શરણને સ્વીકાર, ૧૨-દુષ્કૃતની ગહ કરવી, ૧૩-સુકૃતની અનુમોદના કરવી, ૧૪-બાર ભાવનાથી ભાવિત થવું, ૧૫–શીયળ પાળવું, ૧૬-ઈન્દ્રિયોનું દમન કરવું, ૧૭–તપમાં ઉદ્યમીપણું અને ૧૮-નિઃશલ્યતા, (૫૫૭૧ થી ૭૪) એમ અનુશાસ્તિદ્વારમાં નિષેધ અને વિધાનરૂપે અઢાર પટાદ્વારોના નામ માત્ર જણાવ્યાં. (૫૫૭૫) હવે નિજનિજ કમે આવેલા તે દ્વારોને જ સિદ્ધાન્તથી સિદ્ધ એવાં દષ્ટાન્તો, યુક્તિઓ અને પરમાર્થથી યુક્ત એવા વિસ્તારથી કહીશ. (૫૫૭૬) તેમાં હવે પહેલું અઢાર પેટાદ્વારવાળું અઢાર પાપથાનકેનું દ્વાર હું કહું છું. (૫૫૭૭)
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |