________________
જેમનું સમ્યગ્દર્શન પૂર્ણ-સાયિકભાવે પ્રગટેલું છે, એવા શ્રી સિદ્ધભગવંતે અને શ્રી અરિહંત પરમાત્માઓની નિઃસ્વાર્થ કરુણા અને વત્સલતાની વૃષ્ટિ વિશ્વમાં સર્વત્ર થઈ રહી છે. એવો કોઈ પ્રદેશ કે કોઈ સ્થાન નથી, જ્યાં પરમાત્માની અતુલ કરુણાની વૃષ્ટિ કે અનંતજ્ઞાનને પ્રકાશ ન હોય!
આ અગાધ કરૂણાને અને જ્ઞાનપ્રકાશને આત્માને સ્પર્શ નથી થતા, તેમાં તેની પિતાની દષ્ટિ જ દોષપાત્ર છે. સમગ્ર વિશ્વને અજવાળતાં રવિકિરણે ઘુવડને પ્રકાશદાયી નથી બનતાં, એમાં ઘુવડની દષ્ટિને જ દેષ છે ને?
જે શાઅદષ્ટિથી પરમાત્માની આ વિશ્વવત્સલતાને વિચારીએ, તે આપણા ચિત્તમાં આશા અને ઉત્સાહને અમૃત છંટકાવ થાય અને ઘર કરી રહેલી દીનતા, હતાશા, શોક, ભય તથા ચિંતાની સઘળી લાગણીઓ ક્ષણમાં નષ્ટ થઈ જાય.
* પરમાત્માની સર્વગામી વત્સલતામાં આત્માને સ્નાન કરાવીને પછી જુઓ કે 'તમારામાં કેવી જાગૃતિ અને સંસ્કૃતિ ખીલી ઉઠે છે?
આ રીતે જુદા જુદા દષ્ટિકોણથી વિવિધ રીતે સંસારની અસારતાનો અને સારતાને તાત્વિક વિચાર આત્મવિકાસના અનન્ય પાયારૂપ સંવેગાદિ ભાવની અધિકાધિક વૃદ્ધિ કરે છે.
શાસ્ત્રજ્ઞાનની મહત્તા-જીવને ભવમાં ભટકાવનાર અને પિતાના શુદ્ધ ચિદાનંદમય સ્વરૂપથી અજ્ઞાત વંચિત રાખનાર જીવને પિતાને અજ્ઞાનજન્ય દુર્ભાવ જ છે. બગડેલા આ ભાવને સુધારવા અને વ્યાપેલા અજ્ઞાન અંધકારને દૂર કરવા માટે શ્રી જિનાગમન અને તેમાં જણાવેલાં સદનુષ્ઠાનેને આશ્રય લે અનિવાર્ય છે. એ વિના જીવનું અજ્ઞાન અને તજજન્ય દુભવાદિ દુષ્ટ ભાવે કદાપિ ટળી શકે તેમ નથી.
પરમજ્ઞાની શ્રી જિનેશ્વર ભગવતે આજે અહીં ભલે વિદ્યમાન નથી, પણ તેઓને ચિંધેલો મોક્ષમાર્ગ તો આજે પણ શાસ્ત્રોમાં અકબંધ સચવાયેલે વિદ્યમાન છે. અનેક ભવ્યાત્માઓ તેનું આલંબન લઈને પિતાના સ્વરૂપને પ્રગટાવી ગયા છે અને પ્રગટાવી રહ્યા છે.
પ્રસ્તુત ગ્રન્થની ઉપકારકતા-“સંગરંગશાળા” નામને આ અદ્ભુત ગ્રન્થ પણ મોક્ષમાર્ગની આરાધના કેમ કરવી ? એનું સચોટ-સર્વાફૂગીણ માર્ગદર્શન પૂરું પાડે છે. પ્રાકૃતૌલિમાં દશ હજાર ઉપરાંત ગાથા પ્રમાણે રચેલા વિશાળકાય આ ગ્રન્થમાં
પરિકર્મ' વગેરે મુખ્ય ચાર દ્વારા અને તેના અનેક પેટાદ્વારો દ્વારા મોક્ષમાર્ગની આરાધનાનાં વિવિધ પાસાઓનું સુંદર, સટ અને વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું છે. સાથે મોક્ષના