________________
૨. શયાર થયે અને પરસ્પર) અત્યંત રાગ થયો. ૫૨૧૧) તેથી કામાગ્નિથી બળતો તે દત્તની જેમ માતા-પિતાદિ સ્વજનેએ વારવા છતાં, લજજા મૂકીને નટને ઘણું દાન દેવાપૂર્વક તે નટીને પરણ્ય અને ઘરને તજીને તે નટોની સાથે ભમવા લાગે (પર૧૨-૧૩) ઘણો કાળ દૂર દેશાંતરમાં ભમતાં તેને કોઈ પ્રસંગે મુનિનું દર્શન થયું અને ઉહાપોહ થવાથી પૂર્વજન્મનું સ્મરણ થયું. (પર૧૪) તેથી પૂર્વભવના સ્મરણવાળા તે મહાત્માએ વિષયના રાગને તજીને પ્રવ્રજ્યાને સ્વીકારી અને અંતે મરીને દેવપણું પામે. (૫૨૧૫)
એમ આલોચ્યા વિનાના અલ્પ પણ અતિચારને હિતને નાશ કરવામાં સમર્થ અને પરિણામે દુઃખદાયી જાણીને હિતકર બુદ્ધિવાળો જીવ પૂર્વે જણાવેલા વિધિથી તેવી ઉત્તમ રીતે આત્માની શુદ્ધિ (આલેચના) કરે, કે જેથી શુકલધ્યાનરૂપ અગ્નિથી સઘળાં કર્મોરૂપી વનને બાળીને, લેકના અગ્રભાગ રૂપી ચૌદરાજ પુરુષના મરતક મણિ, સિદ્ધ, બુદ્ધ, નિરંજન, સર્વજ્ઞ, સર્વદશી, અનંત સુખ અને અનંત વીર્યવાળ, અક્ષય, નિરગી, શાશ્વત, કલ્યાણકારી, મંગળનું ઘર અને અજન્મા (બનેલે) તે પુનઃ જયાંથી (સંસારમાં) આવવાનું નથી તેવા નિરુપદ્રવ (મુક્તિરૂપી) સ્થાનને પામે. (પર૧૬ થી ૧૯)
એ પ્રમાણે પ્રવચન (આગમ) સમુદ્રના પારગામી અને ચારિત્રશુદ્ધિ માટે પ્રાયશ્ચિત્તની વિધિના જાણ, એવા તે આચાર્ય તે આરાધકને (સમજાવીને) વિશુદ્ધ (દેષમુક્ત) કરે. (પર૨૦) આરાધનાની ઈચ્છાવાળે તપસ્વી એવા આચાર્યના અભાવે, ઉપાધ્યાય વગેરેની પાસે આત્માની શુદ્ધિ કરે. (પર૨૧) જે કઈ રીતે પણ સેવેલા અતિચાર વિસરી ગયા હેય, તો તે વિષયમાં શલ્યના ઉદ્ધાર માટે આ પ્રમાણે કહેવું કે-શ્રી જિનેશ્વરે જે જે વિષયમાં મારા અપરાધને જાણે છે, તે અતિચારોને સર્વ ભાવથી તત્પર હું આલેચું છું. (પર૨૨-૨૩) એ પ્રમાણે આલોચના કરતો ગારવરહિત વિશુદ્ધ પરિણામવાળો આત્મા (વિસ્મૃત) થએલા પણ અપરાધોથી જન્ય પાપસમૂહને નાશ કરે છે. (પ૨૨૪) એમ (કલિલ= ) દુર્ભેદ્ય એવા પાપને (ધેવામાં) જળના વિભ્રમ ( વિલાસ) જેવી અને સંવિજ્ઞ મનરૂપી ભમરા માટે પુષ્પિત વનરાજીતુલ્ય સંગરંગશાળા નામની આરાધનાના નવ પટાદ્વારવાળા મમત્વવિચ્છેદ નામના ત્રીજા મૂળદ્વારમાં આલોચનાવિધાન નામનું પહેલું મૂળદ્વાર પૂર્ણ થયું. (પરરપ-૨૬) હવે પૂર્વે જણાવેલા વિધિથી શોધિ (પ્રાયશ્ચિત્ત) કરવા છતાં, જેના વિના ક્ષેપક સમાધિને ન પામે, તે શય્યદ્વારને કહું છું. (પર૨૭)
૨. શસ્યાદ્વાર-શાને વસતિ (આશ્રય) કહેવાય છે. આરાધક માટે તે વસતિ કહેર કર્મ કરનારા ચેર, વેશ્યાઓ, માછીમારો, પારધીએ વગેરે પાપીઓ તથા હિંસક, અસભ્ય બેલનારા, નપુંસકો અને અતિ કામી (વ્યભિચારીઓ) વગેરેના પાશમાં સ્વીકારવી નહિ. (૫૨૨૮-૨૯) કારણ કે એવા પ્રકારની વસતિમાં રહેલા ક્ષેપકને તેઓના અનુચિત શબ્દાદિ સાંભળવા વગેરેથી સમાધિમાં રખે વ્યાઘાત ન થાય (પર૩૦) ભાવિત બુદ્ધિવાળાને પણ કુત્સિતની સંગતિથી ભાવપલટો થાય છે. એ કારણે જ પાપીને સંસ