________________
એકલાક્ષનગરનો અને ગજાગ્રપદ પર્વતનો ઇતિહાસ નયને આજે દૂર કરું! (૩૫૪) તે પછી દિવ્ય મોદકનું લેણું લઈને તે દેવી તેની
હેનના રૂપે (રાત્રે) ત્યાં આવી અને તે ભેજન તેને ભેટ આપ્યું. (૩૫૫) (તે લઈને) તે જ્યારે ખાવા લાગ્યા, ત્યારે શ્રાવિકોએ નિષેધ કર્યો તેથી તેણે કહ્યું કે-હે ભેળી ! તારા કપટનિયમથી મારે હવે (યહઊ= ) બસ થાઓ. (અર્થાત્ પ્રજન નથી.) (૩૯૫૬) (તે સાંભળીને) હે પાપી ! હે શુભ સદાચારથી ભ્રષ્ટ ! તું જૈનધર્મની પણ હાંસી કરે છે?—એમ બોલતી ઉત્પન્ન થયેલા અતિ કેપને વશ રાતાં નેત્રવાળી, તે દેવીએ રાત્રિ ભેજનમાં આસક્ત તેને મુખ ઉપર એ પ્રહાર કર્યો, કે જેથી તેનાં નેત્રેના બને ગેળા (ડોળા) જમીન ઉપર પડયા. (૩૫૭-૫૮) ત્યારે “અહા હા! આ મોટો અપયશ થશે.”—એવી કલ્પનાથી ભયભીત બનેલી તે શ્રાવિકાએ શ્રી જિનેશ્વરદેવ સમક્ષ કાઉસ્સગ કર્યો (૩૯૫૯) તેથી અદ્ધરાત્રિના સમયે આવેલી દેવીએ કહ્યું કે-મારું સ્મરણ કેમ કર્યું?તેણીએ કહ્યું કે-હે દેવી! આ અપયશને દૂર કર ! તેથી દેવીએ તે ક્ષણે જ હણાતા બેકડાની આંખને લાવીને તેનાં બે નેત્રમાં સ્થાપિત કરી (જોડી) દીધા. (૩૯૬૦-૬૧) પછી પ્રભાત સમય થતાં સ્વજને અને નગરલકોએ આશ્ચર્ય પૂર્વક કહ્યું કે–ભે! આ આશ્ચર્ય છે કે–તું એલકાક્ષ(બકરાનાં નેત્રવાળે) થયે. (૩૯૬૨) એ રીતે તે સર્વત્ર
એલકાક્ષ” નામથી પ્રસિદ્ધ થયે અને પછી તેના ગે નગર પણ “એલકાક્ષ” થયું. (૩૯૬૩) હવે પૂર્વે “દશાર્ણકૂટ” નામથી જગતમાં પ્રસિદ્ધ પણ તે પર્વત જે રીતે ગજાગ્રપદ” નામે (પ્રસિદ્ધ) થયે, તે કહું છું. (૩૯૬૪)
ગજાગ્રપદ પર્વતને છતહાસ-પૂર્વકાળે તે (દશાર્ણપુર) નગરમાં દશાર્ણભદ્ર નામે મહાન રાજા હતા. તેને પાંચસો શ્રેષ્ઠ રૂપવતી સ્ત્રીઓનું અંતઃપુર હતું. (૩૯૬૫) પિતાના યૌવનથી, રૂપથી, રાજલક્ષમીથી અને પ્રવર સૈન્યથી યુક્ત (આસક્ત), તે શેષ રાજાઓની અવજ્ઞા કરતે હતો. (૩૯૬૬) પછી એક અવસરે તે દશાર્ણકૂટ પર્વત ઉપર જગતના નાથ શ્રી વર્ધમાનસ્વામી સમવસર્યા અને દેવે પણ આવ્યા. (૩૯૬૭) ત્યારે “સર્વ વિભૂતિથી યુક્ત થઈને હું ભગવંતને તેવી રીતે વાંદીશ, કે જે રીતે પૂર્વે કેઈએ પણ વાંધા ન હોય.”- એવા ગર્વને કરતા, તે દશાર્ણભદ્ર રાજાએ સર્વ પ્રકારના આડંબરથી યુક્ત થઈને ચતુરંગી સેના સહિત, અંતઃપુરને સાથે લઈને, હાથી ઉપર બેસીને, (ત્યાં) જઈને પ્રભુને વાંદ્યા. (૩૯૬૮-૬૯) પછી તેના મનના કુવિકલ્પને (અહંકારને ) જાણીને, ઈન્ડે પિતાના અરાવણ હાથીના મુખમાં શ્રેષ્ઠ આઠ દાંત વિકવ્ય અને એક એક દાંતમાં આઠ આઠ વાવડીઓ વિકવી. તે પછી એક એક વાવડીમાં આઠ આઠ કમળ અને કમળ કમળે આઠ આઠ પાંખડીઓ વિકુ. તે પ્રત્યેક પાંખડી ઉપર બત્રીશ (પાબેથી) પ્રતિબદ્ધ નાટક કરીને તે હાથી ઉપર બેઠેલા અને કંડે દેવેથી પરિવરેલા તેણે પ્રભુને ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપીને આશ્ચર્યકારક અદ્ધિથી (આઈબરથી) પ્રભુને વાંધા. (૩૯૭૦ થી ૭૩) એવી અદ્ધિવાળા ઈન્દ્રને જોઇને ઋદ્ધિગારવથી મુક્ત થયેલા રાજાએ વિચાર્યું કે-) પૂર્વે