Page Text
________________
ચૌદમું ભાવનાહાર-અપ્રશસ્ત ભાવનાઓ
પ્રમાડવાથી–એમ પાંચ પ્રકારે થાય છે. તેમાં મોટા અવાજે હસવું, (બીજાની) હાંસી કરવી, ગુપ્ત શબ્દ કર, તથા કામની વાર્તા કામને ઉપદેશ અને કામની પ્રશંસા કરવી. એમ કંદર્પ અનેક પ્રકારને જાણ. (૩૮૪૭ થી ૪૦ કીકુચ્ચ પુનઃ તે, કે જે રવયં હસે નહિ, પણ વિવિધચાળા (વિકાર) વાળા પોતાના નેત્રે, બ્રકૂટી વગેરે અવયવોથી બીજાને હસાવે. (૩૮૫૦) કતશીલપણું એટલે નિચે અહંકારથી ચાલવું, અહંકારથી બલવું વગેરે, તથા સર્વ કાર્યો અત્યંત જલ્દી જલદી કરે. (૩૮૫૧) હાસ્યક્રિયા એટલે વિચિત્ર વેશ કરવા દ્વારા, અથવા વિકારી વચનથી (કે મુખથી) સ્વ-પને હસાવવા, (૩૮૫૨) અને પરવિસ્મયકરણ એટલે પોતે દેશ પણ વિસ્મય પામ્યા વિના, ઈન્દ્રજાળ, (હેડગર) ચમત્કારી મંત્ર-તંત્રાદિ કે (વક્રોકિન) વક વચને વગેરેથી બીજાઓને આશ્ચર્ય પ્રગટાવે. (૩૮૫૩)
એ પ્રમાણે કંદર્પભાવના કહી. હવે દુષ્ટ (હલકા) દેવપણાને પ્રાપ્ત કરાવનારી પાંચ પ્રકારની બીજી કિબિષિક ભાવના કહું છું. (૩૮) તેના ૧. શ્રુતજ્ઞાનને ૨. કેવલિભગવંતેનો, ૩. ધર્માચાર્યને અને ૪. સર્વ સાધુઓને અવર્ણ વાદ કરવો તથા ૫. ગાઢ માયા કરવી-એમ પાંચ એ જાણવા. (૩૮૫૫) તેમાં ૧. શ્રતની અવજ્ઞા આ પ્રમાણે કરે કે જીવે, વ્રત, પ્રમાદ વગેરે જે ભાવે એક ગ્રન્થમાં કહ્યા છે, તે જ ભાવે બીજા ગ્રન્થમાં પણ વારંવાર કહ્યા છે વગેરે. (૩૮૫૬) ર. કેવલિઓની અવજ્ઞા (નિંદા) પણ (એ રીતે કરે કે-) જે તે સાચા વીતરાગ છે, તે (પક્ષપાતથી) માત્ર ભવ્ય જીવને જ કેમ ધર્મને ઉપદેશ કરે છે?(૩૮પ૭) ૩. ધમ. ચાની નિંદા-તેઓની જાતિ, કુળ, જ્ઞાન વગેરેની અવહેલા કરવાથી થાય. ૪. સાધુઓની નિંદા-તેઓને એક ક્ષેત્રમાં રતિ પ્રસન્નતા) થતી નથી, માટે ગામેગામ ફરતા રહે છે) ઈત્યાદિ બોલવાથી થાય. (૩૮૫૮) અને ૫, માયાપણું પિતાના હૃદયના ભાવને છુપાવવા વગેરે (કપટ ) પ્રવૃત્તિથી થાય. એમ પાંચ પ્રકારે બીજી જિબિપિકી ભાવના કહી. (૩૮૫૯) - ૩. અભિગિક ભાવના-ગારવામાં આસક્તિવાળે જે (અભિગિએહિં = ) વશીકરણકારક તે તે મંત્રાદિથી પિતાને ભાવિત કરે, તે આભિગિક ભાવના જાણવી (૩૮૬૦) આ ભવના ૧. કૌતુક, ૨. ભૂતિકર્મ ૩. પ્રશ્ન ૪. પ્રશ્નાપ્રશ્ન અને ૫. નિમિત્ત કહેવાથી–એમ પાંચ પ્રકારે થાય છે, (૩૮૬૧) તેમાં અગ્નિમાં હેમ કરવા, ઔષધ વગેરે દ્વારા બીજાને વશ કરીને જે ભેજનાદિ મેળવવું, તે ૧. કૌતુક આજીવિકા છે. (૩૮૬૨) વળી જે (ભૂતિસૂત્ર= ) રક્ષાસૂત્ર (રાખડી) વગેરેથી બીજાની રક્ષા કરીને આહારાદિ મેળવવા, તે ભૂતિ કર્મ આજીવિકા કહી છે. (૩૮૬૩) અંગુઠા વગેરેમાં દેવીને ઉતારીને (તેને પૂછવા દ્વારા) પરના પ્રશ્નને નિર્ણય આપીને ભેજનાદિની પ્રાપ્તિ કરવી, તેને (જ્ઞાનીઓ) ૩. પ્રશ્ન આજીવિકા કહે છે. (૩૮૬૪) સ્વપ્ન, વિદ્યા, ઘંટા,
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |