________________
શ્રી સગરગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલુ
થાય અને ઓળ્યા વિના પણ જુદી જુદી પાંથીવાળા થાય, (૩૨૯૧) બે ભ્રકૂટીઓ સંકેચા વિના પણ સંકેચેલી દેખાય, અથવા કંપતી પાંપણે નેત્રોની અંદર પેઠેલી કે બહાર નીકળેલી દેખાય, અથવા ઘૂવડ, કબૂતરની આંખો જેવી બે આંખો ઉમેષ-નિમેષરહિત (સ્થિર) થાય, તથા (પાઠાંતર-gઝૂંડમાં ) જેની અબ્રાન્ત (નિર્મળ) નજર નાશ પામે, તે પણ શીવ્ર મરે. (૩ર૯૨-૯૩) જેની નાસિકા સહસા વાંકી, ફેડથી વ્યાસ, કે અત્યંત ફૂટેલી તૂટેલી) કે (વુઝિરા= સંકડાઈ ગયેલાં છિદ્રોવાળી થાય (બીડાઈ જાય), તે પણ અન્ય જન્મને ઈચ્છે છે. (૩ર૯૪) છ મહિનામાં મરનારની શક્તિ, સદાચાર, (વાયુeવાયુની ગતિ, સ્મૃતિ, બળ અને બુદ્ધિએ છ વસ્તુ નિમિત્ત વિના જ પરાવર્તન પામે (નાશ પામે.) (
૩૫) જેના શરીરના (વેરંગ) ઘા(છિદ્ર)માંથી દુર્ગધ નીકળે, રૂધિર અતિ કાળું નીકળે, જીહાના મૂળમાં જેને પીડા થાય અથવા હથેળીમાં (પાઠાતા =) અસહ્ય વેદના થાય, (૩ર૯૬) જેની ચામડી, કેશ સ્વય(નાક) તૂટે, જેના કાપેલા રેમ (વાળ) પુનઃ વધે નહિ, જેના હૃદયમાં અતીવ ઉષ્ણતા રહે અને પિટમાં અતિ શીતળતા રહે, (૩ર૭) વાળને લુંચવા છતાં જેને વેદના ન થાય, તે મનુષ્યને છ દિવસમાં યમપુરી જનારો જાણ. (૩ર૮) એ પ્રમાણે શિષ્ટદ્વાર કહ્યું. હવે જે વિશિષ્ટ ધારણ શક્તિવાળ હોય, તેને ઉદેશીને કંઈકે માત્ર યંત્રપ્રયાગને કહું છું. (૩૨૯) - ૧૦, યંત્રદ્વાર-બીજે વ્યાક્ષેપથી (ચિંતાદિથી) રહિત, યંત્રપ્રયાગમાં એકાગ્ર ચિત્તવાળ, એ પુરુષ ઔપચારિક વિધિ કરીને પ્રથમ (યંત્રના) મધ્યમાં કાર સહિત અધિગત મનુષ્યનું નામ સ્થાપે, પછી (૩૩૦૦) ખૂણાઓમાં અગ્નિવાળાએથી વ્યાપ્ત હોય તેવું
અગ્નિમંડલ એટલે “ર” અક્ષરે લખે, ખૂણાઓની બહાર સુશોભિત છ સ્વસ્તિક કરે, (૩૩૦૧) (પછી યંત્રને) અનુસ્વાર સહિત અકાર વગેરે (અં–આ–ઈ–ઈ–ઉં-ઊં) છે સ્વરેથી પડખાઓમાં વિટે, (અર્થાત્ ખૂણાઓની બહાર વચ્ચે અકારાદિ છ સ્વરે લખે) મધ્યમાં “સ્વા” અક્ષરવાળું અને ચારેય દિશાઓમાં ચાર “એ” અક્ષરોવાળું. વાયુમંડલથી વ્યાપ, એવાં (ચાર) અગ્નિમંડલેને પોતાની બુદ્ધિમાં કલ્પીને, પગના તળિયે, હદયમાં, મસ્તક ઉપર અને સાંધાઓમાં તેની સ્થાપના કરે. (૩૩૦૨-૩) તે પછી સ્વ–પર આયુ. ખના નિર્ણય માટે સૂર્યને પૂંઠે રાખીને સૂર્યોદય વખતે જ (પશ્ચિમમાં મુખ રાખીને), પિતાના પડછાયાને અતિ નિપુણ રીતે જુએ. (૩૩૦૪) જે તે છાયાને સંપૂર્ણ (અખંડ) દેખે, તે વર્ષ સુધી તેને મરણને ભય નથી અને કાનરહિત દેખે તે બાર વર્ષ જીવે. (૩૩૦૫) હાથરહિત દેખવાથી દશ વર્ષ, જે અંગુલિરહિત દેખે તો આઠ વર્ષ, ખભા ન દેખે તે સાત વર્ષ, કેશ ન દેખાય તે પાંચ વર્ષ, પડખાં ન દેખે, તે ત્રણ વર્ષ અને નાક ન દેખે તે એક વર્ષ છે. મનુષ્ય જે તે પડછાયામાં મસ્તકને ન દેખે, તે છ માસ જીવે. (૩૩૦૬-૭) જે ડોકને ન દેખે તે એક માસ, દાઢી ન દેખે તે છ માસ છે, જે આંખ ન દેખે, તે પુરુષ અગીઆર દિવસ છે. (૩૩૦૮) વળી જે હૃદયમાં છિદ્રોને દેખે,તે સાત દિવસ