________________
નવમા પરિણામકારમાં બીજું પુત્રને અનુશાસ્તિર
૧૪૩ સર્વ અન્ય જીવેને પીડા કરવામાં નિત્ય ત્યાગી, મિથ્યા આગ્રહથી વિમુખ, ગભીરતાવાળા, ઉદારતાને પણ ઔચિત્યપૂર્વક ધારણ કરનારા, પરિવારને પ્રિય, (શિષ્ટ) લેકેને અનુસરનારા, ધર્મમાં ઉદ્યમી, પૂર્વના શ્રેષ્ઠ પુરુષના ચરિત્રોનું (નિત્ય) સમરણ કરનારા અને સદા તેઓને અનુસરનારા, વળી કુળની કીર્તિને વધારનારા, ગુણીજનેના ગુણની સ્તુતિ કરનારા, ધમી મનુષ્ય પ્રત્યે પ્રતિસમય પ્રસન્નતાને ધારણ કરનારા, અનર્થોને (પાપને) તજનારા, કલ્યાણમિત્રને સંસર્ગ કરનારા, સઘળી (કુઝક) શ્રેષ્ઠ (પુણ્ય) પ્રવૃત્તિવાળા અને સદાય સર્વ વિષયમાં શુદ્ધ લક્ષ્ય નિશ્ચય)વાળા બનવું જોઈએ. (૨૫૪૭ થી ૨૧) હે પુત્ર! એ રીતે વર્તતે તું દાદા, (પરદાદા) વગેરે પૂર્વજોના કમથી (વારસામાં) પ્રાપ્ત થયેલા આ વૈભવને પૂર્વભવના તારા પુણ્યના પ્રમાણે ભેગવ! (૨૫૫ર) સઘળા કંબના ભારને સ્વીકારી લે અને તેની ચિંતા (સંભાળ) કર, બંધ (સ્વજનો) ને ઉદ્ધાર કર અને (૫ ) સ્નેહી (અથવા યાચક કે નેકર) વર્ગને પ્રસન્ન કર! (૨૫૫૩) એમ હવે સમગ્ર કાર્યોને ભાર પિતે ઉપાડીને તું મને (છૂટ) કર ! હે પુત્ર! હવે તારે એમ કરવું તે યોગ્ય છે. (૨૫૫૪) એ રીતે વ્યવહારને ભાર ઉપાડી લેનારા તારી પાસે રહીને, હું હવે કલ્યાણરૂપી (પુણ્યની) વેલડીને સિંચવામાં) જળની નીક સમાન એવા સધર્મરૂપી ગુણમાં લીન બનીને તારાં ઉત્તમ આચરણેને જેવા માટે કેટલેક કાળ (ઘરવાસમાં) રહીશ, તે પછી તારી અનુમતિથી સંલેખના કરીશ. (૨૫૫૫૫૬) (ઘરના ભારને) નહિ સ્વીકારતા પણ પુત્રને દઢ પ્રીતિરૂપ બંધનના બળે એ પ્રમાણે કાન અને મનેણ, ભાષા વડે, સમ્યક્ સ્વીકાર કરાવીને, ભૂમિગત (ગુપ્ત દાટેલા) ધનસમૂહને પણ દેખાડે. વળી વહી, સંપુટ વગેરે ચોપડામાં લખેલું (લેણુંદેણ) પણ જણાવીને, આ૫વાયેગ્ય દેણાને અપાવીને અને લભ્ય લેણાને ઉઘરાવીને. સ્વજને વગેરેની સમક્ષ તેને ઘરના વ્યવહારમાં અધિકારી પદે સ્થાપે. (૨૫૫૭ થી ૫ માત્ર કેટલુંક ધન જિનભવનમાં મહત્સવાદિને માટે, કેટલુંક સાધારણ (આવી પડે તેવાં કાર્યો માટે, કેટલુંક સ્વજનેને માટે, કેટલુંક સવિશેષ સીદાતા સંતે કે સાધ– મિ કેની સહાય માટે, કેટલુંક નવા ધર્મને પામેલા આત્માઓના સન્માન માટે, કેટલંક હેન-દીકરીઓને માટે, કેટલુંક દીનાદિની અનુકંપા માટે અને કેટલુંક ઉપકારીઓ, મિત્રો અને બંધુઓના ઉદ્ધાર માટે, એમ ઉત્તમ શ્રાવક પાછળથી સંકલેશ ન થાય તે માટે (અમુક ધન) પિતાના હાથમાં (સ્વાધીન) રાખે, નહિ તે (તે તે પ્રસંગે) ઉપર કહ્યાં તે જિનભવન વગેરેમાં ખર્ચ કરી શકે નહિ. (૨૫૬૦ થી ૬૩) આ સામાન્ય ગૃહસ્થને વિધિ કહ્યો. રાજા તે સારા મુહૂ રાજ્યાભિષેકપૂર્વક પુત્રને પોતાની ગાદી સ્થાપીને સ્વામિત્વ, મંત્રીઓ, રાષ્ટ્ર ઈત્યાદિ સર્વ પૂર્વે કહેલા વિધિપૂર્વક સેંપી દે, ન્યાયમાર્ગને સુંદર ઉપદેશ કરે. (૨૫૬૪-૬૫) અને સામંત, મંત્રીઓ સેનાપતિઓ, પ્રજા અને સેવકને તથા (નવા) રાજાને પણ સર્વસાધારણ (હિતી શિક્ષા આપે. (૨૫૬૬) એમ પિતાનું કર્તવ્ય (પૂર્ણ) કરીને, પુત્ર ઉપર સમસ્ત કાર્યોને ભાર મૂકીને, ઉત્તરોત્તર પિતાને