________________
૩૪
શ્રી સવેગ ર ંગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલુ
"
(૨૩૮૦) માત્ર માતાએ કહ્યું, હે પાપિણી ભેળી મદનમ'નુષા ! સાધુની જેવા આ નિન મુસાફરનો સ'ગ્રહ તુ કેમ કરે છે? હે પુત્રી ! વેશ્યાઓનો આ કુલાચાર છે કે-(શક્તિથી) ઇન્દ્ર અને (રૂપથી) સ્વયં જો કામદેવ હોય, તે પણ નિધનને ઇચ્છવા નહિ. (૨૩૮૧-૮૨) પુત્રીએ કહ્યુ', અખા ! તારા પાદપસાયથી આટલુ' પણ ધન સાત પેઢી પહેાંચે તેટલુ છે, ખીજા ધનથી શું કરીશ ? (૨૩૮૩) પછી અક્કાએ નિષ્ઠુર શબ્દોથી તેને બહુ વાર તિરસ્કારી, પણ તેણીએ જ્યારે તારાચંદને છેડયા નહિ, ત્યારે અક્કાએ વિચાર્યું કે આ જીવતા છે ત્યાં સુધી આ (પુત્રી) મારી વાતને નહિ સ્વીકારે, તેથી ગુપ્ત રહેલી હું આને ઊગ્ર ઝેર આપીને મારી નાખું. (૨૩૮૪-૮૫) તે પછી એક અવસરે તેણીએ ઉગ્ર ઝેરથી મિશ્રિત ચૂવાળું પાનખીડું સ્નેહપૂર્વક તેને આપ્યું. (૨૩૮૬) તારાચંદે તે લીધું અને વિકલ્પ વિના તેનું ભક્ષણ પણ કર્યું, છતાં પૂર્વ` ખાધેલી ગાળીના મહિમાથી વિષવિકાર ન થયા. (૨૩૮૭) તેથી (ખેદપૂર્વક) · હા ! વિષપ્રયોગ કરવા છતાં પણ આ પાપી અદ્યાપિકેમ મર્યા નહિ ? ’–એમ (વિચારીને) અાએ પુનઃ પણ તેને પ્રાણઘાતક કામણુ આપ્યું. (૨૩૮૮) ગુટિકાના મહિમાથી તે કાણુથી પણ તે ન મર્યા, (પણ) આરોગ્ય, રૂપ અને શેાભા અધિકતર વિસ્તાર પામી. (૨૩૮૯) તેથી તે વજાહત થઇ હોય તેમ, લૂટાણી હોય તેમ, સ્વજનાથી દૂર ફેંકાણી હોય તેમ, હથેળીમાં મુખ રાખીને (ઢાંકીને) શાક કરવા લાગી. (૨૩૯૦) ત્યારે તારાચંદે (તેણીને) કહ્યું, હે માતા ! પહેલી વાર ચઢી આવેલાં ( કાળાં) વાદળાવાળી વર્ષાઋતુની શાભા જેવી તું આજે શ્યામમુખી કેમ છે ? (૨૩૯૧) તેણીએ કહ્યું, પુત્ર ! નિશ્ચે જે શકય ન હોય, તે હિતકર અને યુક્તિવાળુ' પણ કહેવાથી શું લાભ ? (૨૩૯૨) તારાચંદે કહ્યું, માતા ! કહે, હું તારું કહેલુ' કરીશ ! તેણીએ કહ્યું, પુત્ર ! જો એમ છે તે સાંભળ ! (૨૩૯૩) હે પુત્ર! તું સુંદર, વિશેષ લક્ષણધારી, રૂપવાન, સદ્ગુણી અને મનોહર શરીરવાળા છે, પણ વિષયેાની વૃદ્ધિથી નજીકના કાળમાં મરણ પામીશ. (૨૩૯૪) કારણ કે–તું વ્યાયામ કરતા નથી, શિષ્ટ પુરુષોની સભામાં તું બેસતા નથી અને કદાપિ દેવમંદિરમાં-ધર્માંશ્રમમાં તું પરિભ્રમણ (પરિચય) કરતા નથી. (૨૩૯૫) હૈ પુત્ર ! (ચ્છિન્ન=) સતત વિષયેચ્છાથી ( =) વાસુદેવ પણ મરણની સન્મુખ થાય (મરે) છે, તેા કમળના ક્રોડાના પત્રતુલ્ય કોમળ શરીરવાળા તું કયી ગણત્રીમાં ? (૨૩૯૬) (હુ' એ કારણે આ કહું છું' કે−) દુર્લભ પ્રાપ્તિવાળી પણ ખીજી વસ્તુ આ સંસારમાં ભાગ્યયેાગે મળી જાય, પણ તારા જેવા પુરુષરત્ના પુનઃ કેમ મળે ? (૨૩૯૭) તેથી કે પુત્ર ! તને પ્રતિદિન દુલ થતા જોઈને જ, આ ચિ'તાથી જ, હું શાકસ'તપ્ત રહુ છું. (૨૩૯૮) સ્વભાવે સ્વચ્છ હોવાથી તારાચંદે એનુ` કહેલું સ્વીકાર્યું, માત્ર એકાન્તમાં (ચરđ=) પુત્રીએ તેને કહ્યું, ‘ આ કપટ છે. ' તે જાણીને પ્રતિદિન તે પૂર્વની જેમ જ વ તા રહ્યો. તેથી અષ્કાએ વિચાયું કે આ પાપીઢ ઝેર વગેરેથી પણ મરે તેમ નથી. (૨૩૯૯-૨૪૦૦) અને જે એને શસ્ત્રથી હતું, તે નિશ્ચે પુત્રી પણ મરે. અરર ! ટાળી ન શકાય તેવું આ