________________
વંકચૂલની કથા-ચાર નિયમોનો સ્વીકાર નહિ. (૦૧) પુનઃ ત્રીજે નિયમ–મોટા રાજાની પટરાણીને ભોગવવી નહિ; અને એ નિયમ એ કે-કાગડાનું માંસ ખાવું નહિ. (૯૩૨) આ ચારેય પણ નિયમેને તું જાવજજીવ સર્વ પ્રયત્નથી પાળજે, કારણ કે–પુરુષનું આ જ પુરુષત્રત (પુરુષાર્થ) છે. (૦૩) માણિક, સોનું, મોતી, વગેરે સ્ત્રીઓનાં ભૂષણ છે અને સ્વીકારેલી પ્રતિજ્ઞાનું પાલન તે સત્પરુષોને અલંકાર છે. (૪૪) (કારણ કે-) સન્દુરુને પ્રતિજ્ઞા પાલનમાં “ભલે મસ્તક કપાય, સંપત્તિઓ અને બંધુઓ (સ્વજનો) પણ છૂટી જાય, પણ પ્રતિજ્ઞાનું પાલન કરવું, જે થવાનું હોય તે થાઓ !” (એ નિશ્ચય હોય છે) ૯૫) મનુષ્યોને સજજન દુર્જન એવું વિશેષણ પણ આથી જ અપાય છે, અન્યથા પંચેન્દ્રિપણાથી સર્વ સરખા છે, તેમાં ભેદ કેવી રીતે પડે? (૩૬) સૂરિજીએ એમ કહે છતે ચાર અભિગ્રડેને સમ્યગ્ર સ્વીકારીને અને પ્રણામ કરીને ભિલ્લપતિ પિતાને ઘરે પાછા ગયે. (૯૩) અને શિષ્યોથી પરિવરેલા સૂરિજી પણ ઈસમિતિને પાળતા યથેચ્છ દેશ જવા ધીમે ધીમે ચાલ્યા. (લ્હ૮) પછી પાપકાર્યોમાં સતત જેની ઈન્દ્રિય ૫૯ (ચળ) છે, જે વિવિધ સેંકડે વ્યસનોથી યુક્ત છે. એવા (ઈતર= ) ભિલ્લપતિના દિવસે પણ પસાર થતા ગયા. ૩૯) તે પછી અન્ય કઈ દિવસે સભામંડપમાં બેઠેલા તેણે (ભિલેને) કહ્યું કે-ઘણા વખતથી અહીં ધંધા (કમાણે) વિનાના મારા દિવસે જાય છે, તે તે પુરુષે ! પુર અથવા નગર, કે ગામ અથશ સાથે, જે (લૂંટવાને) ઉચિત હોય તેને સર્વત્ર જોઈને (શોધીને) આવે
૪૦-૯૪૧) જેથી બધા કામે છેડીને તેને લૂંટવા જઈએ. ઉદ્યમ વિનાનો (પતિ) વિષ્ણુ હોય તે પણ લક્ષ્મી તેને છોડી દે છે. (૯૪૨) એમ સાંભળીને “તહત્તિ” કહીને આશાનો સ્વીકાર કરતા યથેક્ત સ્થાનોની ગુપ્ત રીતે બેજ કરી આવેલા તે પુરુષે કહેવા લાગ્યા કે- ૯૪૩) હે નાથ ! સાંભળો, ઘણી ઉત્તમ વસ્તુઓથી પરિપૂર્ણ મોટો સાથે બે દિવસ પછી અમુક માગે આવશે, (૯૪૪) તેથી જે માર્ગ રોકીને તેના આવ્યા પહેલાં તમે ત્યાં રહો તે અલ્પકાળમાં યથેચ્છ લક્ષમીનો સમૂહ પ્રાપ્ત કરી શકે ! ૯૪૫) એમ સાંભળીને કેટલાક દિવસે ચાલે તેટલું ભાતું લઈને પિતાના પરિવારથી પરિવરેલે પલ્લીપતિ તે સ્થાને ગયે. ૯૪૬) પણ (આ બાજુ) તે સાથે અપશુકનના દેષથી મૂળ માર્ગ છોડીને બીજા માળે વળે અને ઈટ સ્થળે પહોંચી ગયે. (૯૪) ભિલ્લપતિ વંશૂલ અનિમેષ નેત્રોથી તે માગને જોયા કરે છે, એમ કરતાં પૂર્વે લાવેલું ભાતું સઘળું પૂર્ણ થયું. (૯૪૮) ત્યારે નિસ્તેજ મુખવાળે, ભૂખથી પીડાતે, પાછો ફરીને પલ્લીની પાસે પહોંચ્યું, પણ ત્યાંથી આગળ ચાલવામાં અશક્ત, શ્રમથી પીડાતે, વૃક્ષની શીતળ છાયામાં, નવી કુંપળના સંથારામાં થાકેલા શરીરને નાંખીને (સૂઈ રહીને) તે, વિસામો લેવા લાગે. (૯૪૯-૯૫૦) અને પરિવારના પુરુષે ચારે બાજુ કંદમૂળ-ફળ માટે ગયા. પછી અવલોકન કરતાં અતિ પ્રસન્ન થયેલા તેઓએ એક પ્રદેશમાં સુંદર ફળોના ભારથી નમેલું, સેંકડે ડાળાંથી યુક્ત, કિપાક ફળ નામનું એક મોટું વૃક્ષ જોયું.