Page Text
________________
આરાધના-વિરાધનાનાં ફળ ઉપર ક્ષુલ્લક મુનિનો પ્રબંધ હમણાં રોષકાળમાં (તે) તપ-જ્ઞાન ચારિત્રમાં કેમ (જયંતિષ) યત્ન (કષ્ટ) કરે છે? (૭૦-૭૪૧) ગુરુએ કહ્યું-તેનું કારણ એ છે કે ચાવજજીવ પ્રતિજ્ઞાનું પાલન કરવું, તેને આરાધના કહી છે, પહેલાં તેને ભંગ કરે તે મરણ વખતે તેઓને તે કયાંથી (કેમ) પ્રાપ્ત થાય? (૭૪૨) માટે મુનિઓએ શેષકાળે (પણ) યથાશક્તિ દઢપણે અપ્રમત્તભાવથી મરણ સુધી આરાધના કરતા રહેવું જોઈએ. (૭૪૩) જેમ નિત્ય જપેલી પણ વિદ્યા મુખ્ય (વિશિષ્ટ) સાધના (સેવા) વિના સિદ્ધ થતી નથી, તેમ (જીવનપર્યત આરાધેલી પણ) પ્રવજ્યારૂપ વિદ્યા મરણકાળે આરાધના વિના સિદ્ધ થતી નથી. (૭૪૪) જેમ પૂર્વે ક્રમશઃ અભ્યાસ ન કર્યો હોય તે સુભટ યદ્યપિ યુદ્ધમાં તે (પરિહસ્થ5) નિપુણ (સમર્થ) હેય તે પણ શત્રુસુભટોના સંઘટ્ટમાં આવેલ તે યુદ્ધના મોખરે. જયપતાકાને મેળવી શકે નહિ, તેમ પૂર્વે શુભ યોગોને અભ્યાસ ન કર્યો હોય તે મુનિ પણ ઉગ્ર પરીષહના સંકટવાળા મરણકાળે આરાધનાના નિષ્પાપ (નિર્મળ) વિધિને પામી શકે નહિ. (૭૪૫-૭૪૬) ( કારણ કેકૃતકરણક) નિપુણ અભ્યાસવાળા પણ અત્યંત પ્રમાદીઓ સ્વકાર્યને સિદ્ધ કરી શકતા નથી. આ વિષયમાં વિરતિની બુદ્ધિથી ભ્રષ્ટ થએલા ભુલકનું દૃષ્ટાન્ત આ પ્રમાણે છે. (૭૪૭) ' આરાધના-વિરાધના વિશે ક્ષુલ્લક મુનિનો પ્રબંધ –મહિમંડળ નામે નગરની બહાર ઉદ્યાનમાં જ્ઞાનાદિ ગુણરૂપ રત્નની ખાણ એવા શ્રી ધર્મઘોષસૂરિજી સમવસર્યા. (૪૮) તેને નિર્મળ ગુણવાળા પાંચસે મુનિઓને પરિવાર છે. દેવેથી પરિવરેલ ઈન્દ્ર શેભે તેમ શિષ્યોથી પરિવરેલા તેઓ શેભે છે. (૭૪૯) છતાં સમુદ્રમાં વડવાનળની જેમ, દેવપુરીમાં રાહુની જેમ, ચંદ્ર સમાન ઉજવળ પણ તે ગચ્છમાં સંતાપકારક, ભયંકર, અતિ કલુષિત બુદ્ધિવાળો, નિર્ધમ, સદાચાર અને ઉપશમ ગુણ વિનાને, માત્ર સાધુઓને અસમાધિ કરનારે, રુદ્ર નામને એક શિષ્ય હતા. (૭૫૦-૭૫૧) મુનિજનને નિંદાપાત્ર એવાં કાર્યોને વારંવાર કરતા તેને સાધુઓ કરુણાપૂર્વક મધુર વચનથી સમજાવે છે કે-હે વત્સ! તું શ્રેષ્ઠ કુળમાં ઉછર્યો છે તથા ઉત્તમ ગુરુએ દીક્ષા આપી છે, એવા તારે નિંદનીય કાર્યો કરવા તે અયુક્ત છે. (૭૫૨-૭૫૩) એમ મીઠા શબ્દોથી રોકવા છતાં પણ જ્યારે તે દુરાચારોથી રકાત નથી, ત્યારે ફરી સાધુએ એ કઠોર શબ્દોમાં કહ્યું કેહે દુઃશિક્ષિત ! હે દુષ્ટાશય! જો હવે દુષ્ટ પ્રવૃત્તિ કરીશ, તે ધર્મ વ્યવસ્થાના ભંજક તને ગચ્છમાંથી કાઢી મૂકીશું. (૭૫૪-૭૫૫)
આરાધના-વિરાધનાનાં ફળ :-એ પ્રમાણે ઠપકાએલા અને તેથી રોષે ભરાએલા તેણે સાધુઓને મારવા માટે સઘળા મુનિઓને પીવાગ્યે પાણીના પાત્રમાં ઉગ્ર ઝેર નાખ્યું. (૭૫૬) તે પછી પ્રસંગ પડતાં જ્યારે સાધુઓ પીવા માટે તે પાણીને લેવા લાગ્યા, ત્યારે તેઓના ચારિત્રગુણથી પ્રસન્ન થએલી દેવીએ કહ્યું કે-ભે ભે શ્રમણ ! આ જળમાં રુદ્ર નામના તમારા દુષ્ટ શિષ્ય ઝેર નાખ્યું છે, તેથી એને કઈ પીશે નહિ. (૭૫૭–૭૫૮) એ સાંભળીને શ્રમણએ તે જ વેળા દુષ્ટ શિષ્યને અને તે પાણીને ત્રિવિધે
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |