________________
આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન |
કષાયની ઉપશાંતતા, માત્ર મોક્ષ અભિલાષ,
ભવે ખેદ પ્રાણીદયા, ત્યાં આત્માર્થ નિવાસ. ૩૮ અન્વયાર્થઃ- જે જીવો કિષાયની મિથ્યાત્વ અને તેની સાથેના રાગદ્વેષને ઉપશાંતતા) ઠારે છે અને જેમને માત્ર ફક્ત (મોક્ષ) પવિત્રતાની અભિલાષ રૂચિ છે જેમને ભિવે. ભવનો ખેદ ખેદ હોય છે અર્થાત્ જેઓ ભવ ટાળવા મથે છે અને પ્રાણી પોતાના તથા પર જીવ પ્રત્યે જેમને દિયા કષ્ણા હોય છે ત્યિાં તેવા જીવોમાં આત્માર્થ આત્માના કલ્યાણનો [નિવાસી વાસ હોય છે. ૩૮
દશા ન એવી જ્યાં સુધી, જીવ લડે નહિ જોગ્ય,
મોક્ષમાર્ગ પામે નહીં, મટે ન અંતર રોગ. ૩૯ ' અન્વયાર્થ - જ્યિાં સુધી જ્યાં સુધી એવી આવી દિશા દશા [જીવ આત્મા નિ ન પામે અને જોગ્ય પાત્રતા વડે લિટે નહિ પ્રગટ કરે નહિ ત્યાં સુધી મોક્ષમાર્ગ સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર અર્થાત્ આત્માની પવિત્રતાનો માર્ગ [પામે પામતો નહીં નથી તેથી અંતર) તેના આત્મામાંથી રોગ) અજ્ઞાનરૂપ વિકાર મિટે મટતો ન નથી. ૩૯
આવે જ્યાં એવી દશા, સદગુરૂબોધ સહાય,
તે બોધે સુવિચારણા, ત્યાં પ્રગટે સુખદાય. ૪૦ અન્વયાર્થ:- જ્યિાં જ્યારે એવી દશા પાત્રતાની દશા [આવે જીવ પ્રગટ કરે છે ત્યારે
સિમ્બોધ આત્મજ્ઞાની ગુસ્નો બોધ સહાય શોભા પામે છે ત્યાં ત્યાં અર્થાત્ પરિણમે છે તે અને તે [બોધે બોધ દ્વારા સુિવિચારણા જે સાચી વિચારદશા પ્રગટે. પ્રગટે છે તે સુખદાય સુખ દેનારી છે. ૪૦
જ્યાં પ્રગટે સુવિચારણા, ત્યાં પ્રગટે નિજજ્ઞાન,
જે જ્ઞાને ક્ષય મોહ થઈ, પામે પદ નિર્વાણ. ૪૧ અન્વયાર્થ:- [જ્યાં જ્યારે તે સુિવિચારણા સાચી વિચારદશા (ઇહા) પ્રગટે પ્રગટે છે ત્યિાં ત્યારે નિજ પોતાનું જ્ઞાન જ્ઞાન (સમ્યક્ મતિ અને શ્રુતજ્ઞાન) પ્રગટે પ્રગટ થાય છે અને જે તે (જ્ઞાને જ્ઞાન વડે મોહી મોહનો ક્ષયનાશ થિઈ થઈ (નિર્વાણ શાશ્વત સુખની પદ) દશાને પામે જીવ પામે છે. ૪૧