Mahavir Darshan

SR No.: 006039
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi
Total Pages: 202
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 68

જ
શ્રી મહાવીર દર્શન ૭જૈનશાસન શું છે?
જે પુરૂષ શુદ્ધ આનંદઘન ચૈતન્યસ્વરૂપ આત્માને અબધ્ધસ્કૃષ્ટ, અનન્ય, અવિશેષ, નિયત અને અસંયુક્ત દેખે છે એટલે કે અંતરમાં અનુભવે છે તે સર્વ જિનશાસનને દેખે છે. સમસ્ત જૈન શાસનનું રહસ્ય તે આત્માએ જાણી લીધું.
ભગવાન આત્મા નિત્ય મુક્ત સ્વરૂપ શુભાશુભભાવ રહિત, ત્રિકાળ શુદ્ધ ચૈતન્ય વસ્તુ છે. એવા આત્માનો ભાવશ્રુતજ્ઞાનથી અનુભવ કરવો એ અનુભવ શુધ્ધોપયોગ છે. એ વીતરાગી પર્યાય છે અને એ જ જૈન ધર્મ છે. વીતરાગી દશા તે જૈન શાસન છે, એ જ ધર્મનું રહસ્ય છે.
(૧) અનન્ય - દેહથી ભિન્ન (નોર્મ) (૨) અબધ્ધસ્કૃષ્ટ - પરથી ભિન્ન (દ્રવ્યકર્મથી ભિન્ન) (૩) અસંયુક્ત - રાગથી - વિકારીભાવોથી ભિન્ન (ભાવકર્મથી ભિન્ન) (૪) નિયત - પર્યાયોથી પર (ઔપશમિક, માયોપથમિક, ક્ષાયિક ભાવોથી ભિન્ન) (૫) અવિશેષ - અભેદ- ગુણભેદથી ભિન્ન
આ રીતે શુદ્ધ નયના વિષયભૂત ભગવાન આત્માને યુક્ત પાંચ વિશેષણોથી કેમ કોનાથી ભિન્ન છે એ બતાવવામાં આવ્યો છે
આ જૈન શાસન અર્થાત્ અનુભૂતિ તે શું છે? શ્રુતજ્ઞાન પોતે આત્મા છે. ભાવ શ્રુતજ્ઞાન-શુદ્ધોપયોગથી જે આત્માનો અનુભવ થાય એ આત્મા જ છે. સ્વરૂપની વીતરાગ સ્વસંવેદનદશા-પ્રત્યક્ષી જ્ઞાનની અનુભૂતિ જે પ્રગટ થઈએ આત્મા જ છે. રાગાદિ જે છે આત્મા નથી, અનાત્મા છે. ધર્માને પણ અનુભૂતિ પછી જે રાગનો અંશ બાકી છે તે અનાત્મા દ્રવ્યશ્રુતમાં આ જ કહ્યું છે અને એ જ અનુભવમાં આવ્યું. માટે જ્ઞાનની અનુભૂતિ તે જ આત્માની અનુભૂતિ છે. કેમ કે ભાવકૃતમાં જે ત્રિકાળી વસ્તુ જણાઈ તે વીતરાગ સ્વરૂપ છે અને એની અનુભૂતિ જે પ્રગટ થઈ તે પણ વીતરાગ પરિણતિ છે. ભગવાન આત્મા ત્રિકાળ મુકત સ્વરૂપ જ છે. એનો પર્યાયમાં અનુભવ થવો એ ભાવશ્રુતજ્ઞાન છે, શુધ્ધોપયોગ છે. અનુભૂતિમાં પૂરા આત્માનો નમૂનો આવ્યો માટે આત્મા જ છે. તેથી દ્રવ્યની અનુભૂતિ કહો કે જ્ઞાનની અનુભૂતિ કહો એક જ ચીજ છે. સર્વજ્ઞ સ્વભાવી આત્મા એકલો જ્ઞાનસ્વભાવી છે અને એની અનુભૂતિ જ્ઞાનસ્વરૂપ જ છે.
જ્ઞાનની પર્યાયમાં એકલા જ્ઞાન, જ્ઞાન, જ્ઞાનનું વદન થવું અને શુભાશુભ જોયાકાર જ્ઞાનનું ઢંકાઈ જવું તેને સામાન્યજ્ઞાનનો આવિર્ભાવ અને વિશેષ જોયાકાર જ્ઞાનનો તિરોભાવ કહે છે અને