Mahavir Darshan

SR No.: 006039
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi
Total Pages: 202
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 121

શ્રી મહાવીર દર્શન
આ
છતાં પણ જ્ઞાની તે સંપૂર્ણ વિશેષોનો તિરોભાવ કરીને, ‘હું ત્રિકાળ જ્ઞાન જ છું, વિશ્વ નથી’. શુદ્ધ જ્ઞાનનું જ નિરંતર સંચેનન કરે છે. જગતની ભયંકર પ્રતિકૂળતાઓ અને સાતમી નરકની યાતનાઓમાં પણ જ્ઞાનીને શુદ્ધ જ્ઞાનનું આ સંચેતન અબાધિત રહે છે. જ્યાં જ્ઞાનને દેહ જ નથી ત્યાં પ્રતિકૂળતાનું અસ્તિત્ત્વ જ્ઞાનીની દુનિયામાં જ ક્યાં રહ્યું ?
(૧૫) પ્રતિકૂળતા અને નરકની યાતનાનો જ્ઞાનમાં પ્રવેશ જ નથી, તો પ્રતિકૂળતા અને યાતના જ્ઞાનને કેવી ? આ રીતે જ્ઞાનના વજ્ર કવચનું ભેદન કરીને કોઇ પદાર્થ જ્ઞાનસ્વભાવમાં પ્રવેશી જ નથી શકતો. તેથી જ્ઞાન ત્રિકાળ શુદ્ધ, એકરૂપ જ રહે છે. આ જ જ્ઞાનના શુદ્ધ એકત્ત્વમાં પ્રતિષ્ઠિત થઇને જ્ઞાની શુદ્ધ અનુભૂતિના બળથી વિકાર અને કર્મોનો ક્ષય કરતો થકો મુક્તિના પાવન પથ પર આગળ વધતો જાય છે અને અંતે મુક્તિ તેને વરી લે છે.
(૧૬) વાસ્તવમાં જ્ઞાનીને મુક્તિની પણ ચાહ નથી. જ્ઞાન તો ત્રિકાળ મુક્ત જ છે. તેને નવી મુક્તિ અને સિદ્ધ દશાની અપેક્ષા નથી. જ્ઞાન તો જગતના દ્રવ્ય-ક્ષેત્રના સ્વભાવથી સદાય મુક્ત પડચું છે. જ્ઞાન તો નરકમાં પણ મુક્ત જ છે. તે સદાય જ્ઞાયક જ તો છે. તેના સિવાય અન્ય કોઇપણ કલ્પના તેના પ્રત્યે કરવી વ્યર્થ છે. તેને આસ્ત્રવ અને બંધ પણ નથી, પરિણામે સર્વર, નિર્જરા અને મોક્ષ પણ તેને નથી; કારણ કે જે પહેલાં બંધાયો હોય, તેને જ છૂટવાનો પ્રસંગ બની શકે છે. જે કદી બંધાયેલો જ નથી તેની મુક્તિની વાત જ વ્યર્થ છે. જ્ઞાનને બાંધવાનો પ્રયાસ કરનાર સ્વયં જ્ઞાનસાગરમાં ડૂબી જાય છે. તે અવિલંબ જ્ઞાનમાં પ્રગટ થાય છે (જણાય છે) પણ જ્ઞાન તો સંપૂર્ણપણે અપ્રભાવિત જ રહે છે. લોકની દરેક પરિસ્થિતિમાં ‘હું તો જ્ઞાન જ છું’ એ દૃષ્ટિ તથા જ્ઞાનનું આ શુદ્ધ સંચેતન ભવન દ્વારોનું ભેદન કરીને મુક્તિના પાવન દ્વારનું ઉદ્ઘાટન કરે છે. આ જ દૃષ્ટિ લોકમાંગલ્યની અધિષ્ઠાત્રી છે જેમાં પર્યાયષ્ટિના સંપૂર્ણ કલેશોનો અંત આવી જાય છે. વિષમતમ પરિસ્થિતિમાં પણ આનંદના મોતી વહેરતો, ભવથી ઉત્પન્ન થયેલ ચિર-દારિદ્રયનો અંત કરીને, શાંતિનો ખજાનો ખોલી દેનારી શુદ્ધ જ્ઞાનની આ પ્રતીતિ અને અનુભૂતિ ચિર જયવંત વર્તો, ચિર જયવંત વર્તો !
જ્ઞાન સ્વભાવી આત્મા
(૧) જ્ઞાન સ્વભાવી આત્મા છે. તે જ્ઞાન અત્યારે પણ ઇન્દ્રિયના અવલંબનથી જાણે છે કે ઇન્દ્રિય વગર ?
',
(૨) જો વર્તમાન જ્ઞાન ઇન્દ્રિયથી જાણે તો સામાન્ય જ્ઞાન સ્વભાવના વર્તમાન વિશેષનો અભાવ થાય. જો જ્ઞાન ઇન્દ્રિયથી જાણતું હોય તો તે વખતે સામાન્યજ્ઞાન છે તેનું વિશેષ શું ?
૧૦૦