________________
તરીની શ્રી મહાવીર દર્શન
(૮) ધારાવાહી જ્ઞાન એટલે પ્રવાહરૂપ જ્ઞાન-અતૂટક જ્ઞાન. તે બે રીતે કહેવાય છે. એક તો, જેમાં વચ્ચે મિથ્યાજ્ઞાન ન આવે એવું સમ્યજ્ઞાન ધારાવાહી જ્ઞાન છે. રાગથી ભિન્ન પડેલું જ્ઞાન ધારાવાહી અખંડ રહે છે. આત્મા રાગથી ભિન્ન છે એવું જેને અંતર્દષ્ટિ વડે ભાન થયું તેને ભલે કિંચિત રાગ આવે પણ તેને જે શુધ્ધતા પ્રગટ છે તે અખંડ ધારાવાહી છે.
(૯) બીજું જ્યાં સુધી ઉપયોગ એક શેયમાં ઉપયુક્ત રહે છે ત્યાં સુધી ધારાવાહી જ્ઞાન કહેવાય છે. પોતાનો એકરૂપ જે જ્ઞાયકભાવ તેને શેય કરીએ, તેમાં જ ઉપયોગ સ્થિર થવાની અપેક્ષાએ જ્ઞાનનું ધારાવાહીપણું કહેવાય છે.
(૧૦) પહેલા પ્રકારમાં ઉપયોગમાં સ્થિર થવાની વાત નથી. ત્યાં સમ્યગ્દર્શન અને સમજ્ઞાન હોવાથી ભેદજ્ઞાનની-જ્ઞાનમય પરિણમનની ધારા અખંડ રહે છે. બીજા પ્રકારમાં આત્મા પોતાના ધ્યાનમાં જ્ઞાતા, જ્ઞાન, શેયના ભેદથી રહિત એક ઉપયોગમાં પડ્યો હોય. એક આત્મામાં જ લીન હોય તેને ધારાવાહી જ્ઞાન કહે છે. આમા ઉપયોગની સ્થિરતાની વાત છે.
ભાઈ! તારૂં ખરેખર સ્વરૂપ નિત્યાનંદ ચિદાનંદમય છે. તેમાં એક જ વખત ઉપયોગ લાગે એટલે બસ. પછી ભલે ઉપયોગ ખસી જાય તોપણ જે સમ્યજ્ઞાન થયું તે અખંડ ધારાવાહી રહે છે. પુરૂષાર્થની ઉગ્રતા કરી તે કેવળજ્ઞાનપણે પરિણમશે જ. આવી વાત છે.
