Page Text
________________
* * * * * * * * * * * * * * * * * * Raate * * * * * * * * * * * * * * * * * * (स-सीवरे) या५६ (आय, मेंस मेरे) तथा अ५६ (-धर, पैसा, मानोरे) आदि ०४ अने: प्ररे समवो. (મૂળમાં ‘પદ જકારાર્થક છે.) ૧૦૭૦ भावग्रन्थमाह - હવે ભાવગ્રન્થ બતાવે છે
अट्ठविहंपि य कम्मं मिच्छत्ताविरतिदुट्ठजोगा य ।
एसो य भावगंथो भणितो तेलोक्कदंसीहिं ॥१०७१॥ (अष्टविधमपि च कर्म मिथ्यात्वाविरतिदुष्टयोगाश्च । एष च भावग्रन्थो भणितस्त्रैलोक्यदर्शिभिः ॥) अष्टविधमपि कर्म-ज्ञानावरणीयादि तथा मिथ्यात्वमविरतिर्दुष्टयोगाश्च एष एव, चोऽवधारणे, भावग्रन्थो भणितस्त्रैलोक्यदर्शिभिः सर्वज्ञैः ॥१०७१॥
ગાથાર્થ – જ્ઞાનાવરણીયઆદિ આઠ પ્રકારના કર્મો તથા મિથ્યાત્વ, અવિરતિ અને (મન-વચન-કાયાના) દુષ્ટયોગો- આ જ ભાવગ્રન્થ છે, તેમ વૈલોકયદર્શી સર્વજ્ઞોએ કહ્યું છે. (મૂળમાં “ચ પદ જકારાર્થક છે.) ૧૦૭ના
जो णिग्गतो इमाओ सम्मं दुविहातों गंथजालाओ ।
सो निच्छयनिग्गंथो निग्गच्छंतो य ववहारे ॥१०७२॥ (यो निर्गतोऽस्मात् सम्यग, द्विविधाद् ग्रन्थजालात् । स निश्चयनिर्गिन्थो निर्गच्छन् च व्यवहारे ) यः सम्यग्निर्गतोऽस्मात-द्विविधादपि ग्रन्थजालात्स निश्चयनिग्रन्थो-निश्चयनयमतेन निर्ग्रन्थ उच्यते, निर्गच्छन् वाऽसम द्विविधाद् ग्रन्थजालात् निर्ग्रन्थ उच्यते व्यवहारे-व्यवहारनयमतेनेतियावत् ॥१०७२॥
ગાથાર્થ:- જે આ બન્ને પ્રકારના ગ્રન્થની જાળમાંથી સમ્યગ નીકળી ગયો હોય, તે નિશ્ચયનયથી–નિર્ઝન્ય કહેવાય... અને જે આ બન્ને પ્રકારની જાળમાંથી નીકળી રહ્યો છે, તે વ્યવહારનયથી નિર્ગસ્થ કહેવાય. ( નિચયનયમને ક્રિયાકાળ અને નિષ્પત્તિકાળ એકસમયે છે, જ્યારે વ્યવહારનયમતે ક્રિયાકાળના પછીના સમયે નિષ્પત્તિકાળ છે અને ક્રિયાકાળવખતે કાર્ય નિષ્પન્ન થયું ન હેય, તો પણ નિષ્પન્ન થવાનો નિર્દેશ થઈ શકે છે. આ મુદ્દાને લક્ષ્યમાં રાખી નિર્ચન્થની ઉપરોક્ત નિશ્ચય-વ્યવહારથી વ્યાખ્યા કરી.) ૧૦૭રા
सो चिय निग्गच्छंतो तत्तो विहिणा कहंचि नीसरइ ।
सम्मत्तादिपभावा न वत्थमेत्तस्स चाएणं ॥१०७३॥ (स एव निर्गच्छन् ततो विधिना कथंचिन्निस्सरति । सम्यक्त्वादिप्रभावान्न वस्त्रमात्रस्य त्यागेन ॥ सोऽपि च ततो ग्रन्थान्निर्गच्छन् विधिना सूत्राभिहितेन कथंचिन्निस्सरति सम्यक्त्वादिप्रभावान्न तु वस्त्रमात्रपरित्यागेन ॥१०७३॥
ગાથાર્થ:- ગ્રન્થથી નીકળતો તે પણ (=વ્યવહારસંમત નિર્ચન્થ) સૂત્રમાં બતાવેલી વિધિથી જ ગ્રન્થની જાળમાંથી નીકળે છે. પણ તેમાં સમ્યકત્વાદિનો પ્રભાવ કામ કરે છે, નહીં કે વસ્ત્રમાત્રનો પરિત્યાગ. ૧૯૭૩ यस्मात् - આમ કહેવામાં કારણ બતાવે છે
मिच्छत्ते अन्नाणे अविरतिभावे य अपरिचत्तम्मि ।
वत्थस्स परिच्चातो परलोगे कं गुणं कुणइ ? ॥१०७४॥ (मिथ्यात्वेऽज्ञानेऽविरतिभावे चापरित्यक्ते । वस्त्रस्य परित्यागः परलोके कं गुणं करोति ? ) मिथ्यात्वेऽज्ञानेऽविरतिभावे चापरित्यक्ते सति वस्त्रस्य परित्यागः (परलोके-भवान्तरे) कं गुणं करोति ? नैव कंचनेति भावः, शबरादौ तथादर्शनात् । तस्मान्मिथ्यात्वादिरूपग्रन्थपरित्यागे एव यत्नो विधेयो नतु वस्त्रमात्रपरित्यागे, तस्मिन्सत्यपि उपसर्गादिषु मिथ्यात्वादिस्पभावग्रन्थपरित्यागतः केवलज्ञानोत्पत्तेर्यदाह- "देहत्थवत्थमल्लाणुलेवणाभरणधारिणो केई । उवसग्गाइसु मुणओ निस्संगा केवलमुर्वेति ॥१॥' (छा देहस्थवस्त्रमाल्यानुलेपनाऽऽभरणधारिणः केचित् । उपसर्गादिषु मुनयो निःसङ्गाः केवलमुपयन्ति) ॥१०७४॥
+++ + + + + + + + + + + + + +
Aale-ला2 - 223 +++++++++++++++
| SR No. | 006034 |
| Book Title | Dharm Sangrahani Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ajitshekharsuri |
| Publisher | Adinath Jain Shwetambar Jain Mandir Trust |
| Publication Year | 1996 |
| Total Pages | 392 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |