Dharm Sangrahani Part 02

SR No.: 006034
Original Sutra Author: N/A
Author: Ajitshekharsuri
Publisher: Adinath Jain Shwetambar Jain Mandir Trust
Publication Year: 1996
Total Pages: 392
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 264

***
*
**
*
**
***
**
*
**
*
वारि
+
+
+
++
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+++
વસ્ત્રના દાનથી કાર્યસિદ્ધિ यदप्युक्तम् - 'दाणादकज्जसिद्धिति' तदप्यपाकर्तुं प्रपञ्चयन्नाह - તથા દિગંબરોએ પૂર્વે દાનથી કાર્યસિદ્ધિ થતી નથી' (ગા. ૧૦૨૭) ઇત્યાદિ જે કહ્યું તે પણ હંબગ છે તેમ વિસ્તારથી સૂચવતા छे
तम्मत्तपदाणेणं जमकज्जं तस्स तत्थवि पवित्ती ।
इय अणिहुतचित्तस्सा न होइ समणत्तणं समए ॥१०५७॥ (तन्मात्रप्रदानेन यदकार्यम् तस्य तत्रापि प्रवृत्तिः । इति अनिभृतचित्तस्य न भवति श्रमणत्वं समये ॥) यस्मात्तन्मात्रप्रदानेन-वस्त्रमात्रप्रदानेन यद्वस्त्रग्रहणमकार्यम्-अकरणीयं यस्य साधोस्तस्य तत्राप्यकार्ये प्रवृत्तिरभूदितिः - एवमनिभृतचित्तस्य न भवति श्रमणत्वं समये-समयभणितं तस्माद्दातुर्दानादकार्यसिद्धिरिति ॥१०५७॥
ગાથાર્થ – પૂર્વપક્ષ:- જે સાધને વસ્ત્રગ્રહણ અકાર્યભત છે. તે સાધને વસ્ત્રમાત્ર દેવાથી તેની અકાર્યમાં પ્રવૃત્તિ થાય છે. તેથી તે સાધુ તથ્યચિત્તવાળો છે અને આગમમાં કહેલું સાધુપણું તેનામાં નથી. તેથી તેવા સાધને દાન આપવાથી દાતાને અકાર્યની સિદ્ધિઃપ્રાપ્તિ થાય છે. ૧૦૫ अत्र दूषणमाह - આચાર્યદેવ અહીં પૂર્વપક્ષને દૂષણ બતાવે છે
संसारविरत्तमणो जोग्गो समणत्तणस्स जं भणितो ।
रागादिपवित्ती(एँ) य तट्टिगमादीसुवि समाणं ॥१०५८॥ (संसारविरक्तमना योग्यः श्रमणत्वस्य यद् भणितः । रागादिप्रवृत्तौ च तट्टिकादिषु अपि समानम् II) संसाराद्विरक्तमनाः सन् योग्यः श्रमणत्वस्य यत्-यस्माद्भणितस्तीर्थकरगणधरैः, न तु वस्त्रमात्रपरित्यागयुक्तः, अन्यथा वस्त्रादिरहिततया सिंहादीनां शबरादीनां वा तात्त्विकं श्रमणत्वं भवेत्, तद्भावतश्च न भवान्तरे नरकेषूत्पादो भवेत्, न चैवं, तस्मान्न वस्त्रग्रहणं न कार्यं साधोः, अपि तु कार्यमेव, धर्मकायोपष्टम्भकारित्वादाहारवत्, ततो न तस्य तत्र प्रवृत्त्याऽ(त्ताव पाठा.)श्रमणत्वमिति । स्यादेतत्, विरक्तमना एव श्रमणत्वे योग्यो, रागादिप्रवृत्तिनिदानं चेदं वस्त्रं, तत्कथं तद्युक्तः श्रमणत्वयोग्यो भवेदित्यत आह-रागादिप्रवृत्तौ च-वस्त्रविषयायां चोद्यमानायां तट्टिकादिष्वपि समानं, तत्रापि हि कस्यचित् अनिभृतात्मनो रागादिप्रवृत्तिर्भवत्येव ॥१०५८॥
ગાથાર્થ:- ઉત્તરપક્ષ:- એટલું સમજી લ્યોકે તીર્થકર–ગણધરોએ જે સંસારથી વિરક્ત મનવાળો હોય, તેને સાધુપણા માટે યોગ્ય ગણ્યો છે, નહીં કે વસ્ત્રમાત્રના ત્યાગીને. જો વમાત્રના ત્યાગને જ સાધુપણામાટે યોગ્ય માપદંડ ગણશો, તો સિંહવગેરે અથવા ભીલવગે જ્ઞાત્વિક સાધુ ઠરશે. અને તેટલામાત્રથી (=વસ્ત્રના ત્યાગમાત્રથી) જ ભવાંતરમાં નરકગતિથી બચી જશે. પણ આ તમને પણ ઈષ્ટ નથી. તેથી વિરક્તમનવાળા સાધુમાટે વસ્ત્રગ્રહણ અકાર્ય નથી, પરંત કાર્યરૂપ જ છે કેમકે આહારની જેમ જ ધર્મકાર્યમાટે ઉપષ્ટભક છે. તેથી સાધુ વસ્ત્રમાં પ્રવૃત્તિ કરે તો અસાધુ બનતો નથી.
પૂર્વપક્ષ:- ‘વિરક્તમનવાળી વ્યક્તિ જ સાધુ બનવા યોગ્ય છે. એ વાત બરાબર છે પરંતુ આ વસ્ત્ર રાગાદિ પ્રવૃત્તિમાં કારણભૂત છે (અથવા રાગાદિપ્રવૃત્તિનું કાર્ય છે, તેથી વસ્ત્રયુક્ત વ્યક્તિ કેવીરીતે સાધુપણાને યોગ્ય બને?
ઉત્તર૫ક્ષ:- જો વસ્ત્રના વિષયમાં તમે આમ રાગાદિની પ્રવૃત્તિનું સૂચન કરશો, તો તે તો તઢિકાવગેરેમાં પણ સમાન જ છે, કેમકે તદિકાઆદિમાં પણ કો'ક તુચ્છમનવાળાને રાગાદિપ્રવૃતિ થાય જ છે ૧૦૫૮ तथा चाह - તેથી જ કહે છે
रागादिदूसियमणो किं वा न करेइ अणिहतो जीवो? ।
__किं तेणं अणिदाणा अकज्जसिद्धित्ति वइमेत्तं ॥१०५९॥ (रागादिदूषितमनाः किं वा न करोति अनिभृतो जीवः ? । किं तेनानिदानादकार्यसिद्धिरिति वाङ्मात्रम् ॥) रागादिदूषितमनाः- रागद्वेषादिदोषकलुषितमनाः किं वा न करोत्यनिभृतो जीवः-रागादिवशगः सन् ? तन्नास्ति
++++++++++++++++
aaler-
-217+++++++++++++++