________________
૨૮૦
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષાર્થ સહિત પ્રમાણે સર્વજઘન્યરસવાળા કર્મને ૧ પ્રદેશમાં સર્વ જીવાતગુણરસાણ છે, તેમ જ સર્વોત્કૃષ્ટ રસવાળા કર્મના ૧ પ્રદેશમાં પણ સર્વજીવાનન્તગુણરસાંશ છે, પરંતુ જઘન્યથી ઉત્કૃષ્ટમાં સર્વજીવાતંતગુણ રાશિ મોટો જાણ
પ્રત્યેક કર્મ સ્કંધમાં અનંત પ્રદેશ જ્ઞાનાવરણીયાદિ સ્વરૂપે પરિણામ પામતી કાશ્મણવર્ગણાઓના પુદ્ગલસ્કંધ તે ર્મધ, અને તે દરેક કર્મસ્કધમાં જઘન્યથી પણ અભયથી અનંતગુણા અને સર્વસિદ્ધથી અનંતમાં ભાગ જેટલા કર્મ પુદ્ગલના અનંત અણુઓ હોય છે, તેમ જ ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશી કર્મ સ્કંધમાં પણ અભવ્યથી અનંતગુણ અને સિદ્ધથી અનંતમા ભાગ જેટલા અનંત અણુએ છે, પરંતુ જઘન્યથી ઉત્કૃષ્ટમાં વિશેષાધિકતા જાણવી, દ્વિગુણ અથવા ત્રિગુણાદિ અધિક અણુ ન હોય, પરંતુ અનંતમા ભાગ જેટલા જ અધિક અધિક અણુ ઉત્કૃષ્ટ કર્મસ્કંધમાં હોય છે, જેથી દરેક કર્મકંધ સામાન્યપણે અનંતપ્રદેશી કહેવાય. એથી જૂનપ્રદેશવાળા કર્મસ્કંધ છે નહિ, અને ન્યૂનઅણુવાળા બીજા પુદ્ગલક છે તે તેને જીવ કર્મપણે ગ્રહણ કરી શક્તા નથી અર્થાત્ તે ક કર્મ સ્વરૂપે પરિણમે નહીં. ૭૮.
અવતા–જીવ જે કર્યગ્રહણ કરે છે તે કયા સ્થાને રહેલા કર્મ પુદ્ગલે ગ્રહણ કરે છે? તથા (જીવ) પિતાના કેટલા આત્મપ્રદેશે વડે ગ્રહણ કરે છે અને પ્રતિસમય ગ્રહણ કરાતા કર્મપુદ્ગલે કેટલા વિભાગમાં વહેંચાઈ જાય છે? (અર્થાત્ કેટલા પ્રકારના કર્મરૂપે પરિણમે છે?) અને તે તે વિભાગમાં (પરિણમતા મૂળ કર્મોમાં) કેટલા કેટલા કર્મ
