________________
જવન્ય રસમધના સ્વામી
બૌષ્ઠિ ૨, ચોત—એ ૩ પ્રકૃતિએ શુભ હાવાથી તેના જધન્યરસબધ સર્વોત્કૃષ્ટ સક્લેશમાં વર્તતા ૮ મા કલ્પ સુધીના દેવ અને સર્વે નારકો ખાંધે છે, જેકે મનુષ્ય તથા તિય ચા પણ એ ૩ પ્રકૃતિએ બાંધે છે, પરન્તુ તેવા પ્રકારના સક્લેશમાં એ ૩ પ્રકૃતિએ જ ખાંધતા નથી, પરન્તુ તેવા ઉત્કૃષ્ટ સ'ક્લેશમાં નારકપ્રાયેાગ્ય પ્રકૃતિએ બાંધે છે. પુનઃ એ ત્રણે પ્રકૃતિ તિય ચગતિ સાથે બંધાતી હાય તે વખતે જધન્યરસબધ ચેાગ્ય હાય છે; તથા અહીં વિશેષ એ છે કેઔદારિક ઉપાંગના જઘન્યરસ ઇશાનથી ઉપરના સનત્કુમારાદૅિથી સહસ્રાર ( ૩ થી ૮ મા) કલ્પસુધીના દેવાને હાય છે, કારણ ઇશાનસુધીના દેવા અતિસ ક્લેશમાં વતે તે એકેન્દ્રિયયેાગ્ય પ્રકૃતિએ બાંધતા હાવાથી ઔદારિક ઉપાંગ બાંધી શકતા નથી. ૭૧. तिरिदुग निअं तमतमा, जिणमविरय निरयविणिगथावरयं । आसुहुमायव संम्मो, व सायथिरसुभजसा सिअरा ॥७३॥
;
૨૨૯
ગાથાર્થ:—તિય ગદ્ધિક અને નીચગાત્રના જધન્યરસ સાતમી તમસ્તનઃપ્રભા પૃથ્વીના નારકજીવા બાંધે, જિનનામકમના જાન્યરસ અવિરત સમ્યગ્દષ્ટિ બાંધે, એકેન્દ્રિય અને સ્થાવરનામક ના જઘન્યરસ નારક સિવાય ત્રણ ગતિના જીવા મધે, આચવ=આતપનામક ના જધન્યરસ મુહુમ=સૌધમ ( અને ઇશાન ) કલ્પ સુધીના દેવા બાંધે, તથા સાતા, સ્થિર, શુભ, યશ એ ૪ શુભપ્રકૃતિની સિમ્બા ( સગરા )=ઇતર( પ્રતિપક્ષી ) અસાતા, અસ્થિર, અશુભ, અયશ સહિત ૮ પ્રકૃતિને જઘન્યરસ સમો=સમ્યગ્દૃષ્ટિ વ=અથવા મિથ્યાષ્ટિ બાંધે. ૭ર.
વિશેષાર્થ:—સાતમી પૃથ્વીના મિથ્યાષ્ટિનારક પ્રથમ
