________________
૨૦૬
રાતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષા સહિત
ઉતરવા ઢવાની સીઢીનાં ( નિસરણીનાં ) જેટલાં પગથી ઉતરવાનાં—તેટલાં જ ચઢવાનાં હોય છે, તે પ્રમાણે સંક્લેશના અને વિશુદ્ધિના અધ્યવસાયા જોકે સંખ્યામાં સરખા છે, તાપણુ ક્ષપકજીવના કેવળ વિશુદ્ધ અધ્યવસાયે અપ્રતિપાતી હોવાથી તેની સંખ્યા જુદી છે. તે વિશુદ્ધ અધ્યવસાયેામાં મેળવતાં એકદર રીતે સ ક્લેશના અધ્યવસાયેાથી વિશુદ્ધિના અધ્યવસાયે વિશેષાધિક છે.
સલેશ તથા વિશુદ્ધિના કાળ
અહી' સ’ક્લેશ અને વિશુદ્ધિ છદ્મસ્થજીવને આશ્રયી ગણવી, તેમાં પણ ક્ષપકજીવ એકાંતે વિશુદ્ધવાળા જ છે તાપણુ અહી વિશુદ્ધિના કાળમાં છદ્મસ્થ અવસ્થા આશ્રયી અન્તર્મુહૂત વિષ્ણુદ્ધિવાળા છે, ત્યારબાદ કેવલીપણામાં અધ્યવસાયસ્થાનના અભાવે વિશુદ્ધિ કે સક્લેશની વિવક્ષા થાય નહિ. તથા ક્ષપક વિના શેષ જીવાને અધ્યવસાય સ્થાન આશ્રયી જ સંક્લેશ વિશુદ્ધિ ગણાય છે, માટે તે બેનેા કાળ આ પ્રમાણે—
૬ પ્રકારના સફ્લેશ તથા ૬ પ્રકારની વિશુદ્ધિમાં અન’તગુણુ સંક્લેશ તથા અનંતગુણુ વિશુદ્ધિ નિર'તર તે તે એક જીવને નિર'તરપણે અન્તર્મુહૂત સુધી રહે. જેથી એ પ્રત્યેકના ભિન્ન ભિન્ન અન્ત કાળ છે. શેષ અન`તભાગહાનિ ઇત્યાદ્દિ ૫ પ્રકારના સક્લેશ તથા અન તભાગવૃદ્ધિ ઇત્યાદિ ૫ પ્રકારની વિશુદ્ધિ તે પ્રત્યેકના એક જીવઆશ્રયી નિર'તર પ્રવૃત્તિકાળ આવલિકાના અસંખ્યાતમા ભાગ છે. ત્યારબાદ વિવક્ષિત હાર્દને તથા વિવક્ષિત વૃદ્ધિ બદલાઈ ને અવશ્ય અન્યવૃદ્ધિવાળા
