________________
ક્ષુલ્લક ભવનું પ્રમાણ
૧૧૭
તુ મરણ પામી અનુત્તર દેવ અથવા સાતમી પૃથ્વીને નારક થાય તે ત્યાં તુરત પ્રથમ સમયથી દેવાયુષ્ય-નરકાયુષ્યને ઉદય પ્રવર્તે છે. જેથી આયુષ્યના ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધમાં જઘન્ય અબાધા અન્તર્યું છે.
તથા જિનનામકર્મને જઘન્યસ્થિતિબંધ પૂર્વે ૩૩ મી ગાથામાં અંતઃ કેકોઇ સાગરોપમને સંખ્યાતમે ભાગે (અને તે પણ અંતઃકેડાછેડી સાગરોપમ જ) કહ્યો છે, પરંતુ કેટલાક આચાર્યો દેવાયુષ્યના જ સ્થિતિબંધ જેટલે, એટલે ૧૦ હજાર વર્ષ પ્રમાણને કહે છે તે મતાન્તર છે. કર્મપ્રકૃતિમાં તથા તેની ચૂર્ણિમાં શ્રી શિવશર્મ સરિએ અંતઃકો૦ કેને સંખ્યાતમે ભાગ કહ્યો છે. તેમજ આહારદ્ધિકને જઘસ્થિતિબંધ અન્તર્મ કહ્યો તે પણ મતાન્તરથી છે, અન્યથા આહાદ્ધિકને જઘસ્થિતિબંધ પણ ૩૩ મી ગાથામાં જિનનામકર્મ પ્રમાણે અંતઃકો૦કેને સંખ્યાતમે ભાગ કહ્યો છે. ૩૯.
અવતરણ–પૂર્વે ૩૮ મી ગાથામાં મનુષ્યાયુષ્યને અને તિર્યંચાયુષ્યને જઘન્ય સ્થિતિબંધ જે ક્ષુલ્લકભવ પ્રમાણુ કહ્યો છે, તે બુર્જમવાનું પ્રમાણ કહે છે– सत्तरस समहिआ किर, इगाणुपाणुम्मि हुति खुड्डभवा । सगतीससयतिहुत्तर, पाणू पुण इगमुहुत्तम्मि ॥४०॥ पणसट्ठिसहस पणसय, छत्तीसा इगमुहुत्त खुड्डुभवा । आवलियाणं दो सय, छप्पन्ना एगखुडुभवे ॥४१॥
જાથાર્થ –(રૂપાળુપાળુ) એક શ્વાસોચ્છવાસ (જેટલા કાળ) માં (નિ) નિશ્ચય (સત્તરમ) ૧૭ થી અધિક
