________________
સ્થિતિબંધમાં જઘન્યઅબાધા
૧૧૫ અને શેષ બે આયુષ્યને (નરાયુષ્યને તિર્યંચાયુષ્યને) જઘન્ય સ્થિતિબંધ ૧ ક્ષુલ્લકભવ પ્રમાણ (૨૫૬ આવલી એટલે) છે.
વિષાર્થ_વિક્લેન્દ્રિય તથા અસંગ્નિ પંચેન્દ્રિયને ઉત્કૃષ્ટ તથા જઘન્ય સ્થિતિબંધ પૂર્વગાથાના વિશેષાર્થમાં સ્પષ્ટ રીતે દર્શાવ્યું છે, અને ૪ આયુષ્યને જઘન્યસ્થિતિબંધ સુગમ છે. અહીં સુદ એટલે તુચ્છ-હલકું-ન્હાનું ઇત્યાદિ અર્થ છે. તેમાંથી અહીં “હુમવ એટલે નાનામાં નાને ભવ–આયુષ્ય” એ અર્થ જાણવે. એ ક્ષુલ્લકભવથી ટૂંકું આયુષ્ય કેઈ જીવને ન હોય, અને આ ક્ષુલ્લકભવ જેટલું આયુષ્ય લબ્ધિઅપર્યાપ્ત તિર્યંચ તથા મનુષ્યને હોય છે. કેવળ સૂક્ષ્મનિદાદિ એકેન્દ્રિયને જ હેય એમ નહિ. લબ્ધિ પર્યાપ્ત જીવોને ક્ષુલ્લકભવથી અધિક આયુષ્ય હોય છે. શ્રી આવશ્યકસૂત્રની ટીકા વગેરેમાં ક્ષુલ્લકભવ (જેટલું આયુષ્ય) વનસ્પતિમાં જ કહ્યું છે તે મતાન્તર સંભવે છે. ૩૮.
સ્થિતિબંધમાં જઘન્યઅબાધા
વતરણ-પૂર્વ સર્વે (૧૨) ઉત્તર પ્રવૃતિઓને જઘન્યસ્થિતિબંધ કહ્યો, અને હવે એ તન્યસ્થિતિવંધમાં નવીધી કેટલી? (અથવા ધન્ય અવાધા કેટલી?) તે આ ગાથામાં કહે છે – सव्वाण वि लहुबंधे, भिन्नमुहु अबाह आउजिट्टे वि । केइ सुराउसमं जिण-मंतमुहू बिति आहारं ॥ ३९ ॥
થાર્થ –(શ્વાન ) સર્વે પણ પ્રકૃતિએના (ઘુવંછે) જઘન્ય સ્થિતિબંધમાં અને (કાલિદે વિ) આયુષ્યના (જઘન્ય તેમજ) ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધમાં પણ અબાધા (મિઝમુદ્દે )
