________________
વધતા જાય, તેમ તેમ એકમેક થાતા જાય, પરભાવ પણાનો ૯મા માં સર્વથા અભાવ છે. ૯મું ગુણસ્થાનક બે પ્રકારનું છે. એકતો ૧૨ કષાય અને ૯ નોકષાય સત્તામાં છે પણ, ઉદય અટકાવ્યો છે. અને બીજા પ્રકારમાં સત્તામાંથીજ તેનો ક્ષય કર્યો છે. મોહનીયની આપ્રકૃત્તિઓનો ક્ષય કે ઉપશમ ૯મે થાય છે. ક્ષયવાળા કરતાં ઉપશમવાળાની વિશુદ્ધિ ઓછી તેથી, ક્ષપક શ્રેણીવાળા કરતાં
ઉપશમવાળો ડબ્બલસ્થિતિ બાંધે છે. પ્રશ્ન : તો પછી અનિવૃત્તિના અધ્યવસાય સ્થાન સમાન અને અન્તર્મુહૂર્ત
નો કાળ પણ સરખો શી રીતે ? જવાબ : તેને માટે બે વિભાગ છે. ઉપશમ શ્રેણીવાળા દરેકજીવોના
અધ્યવસાય સ્થાન સરખા, તેવીજ રીતે પકવાળા દરેક જીવોના અધ્યવસાયસ્થાન સરખા. પરંતુ તે બન્નેની સરખામણી નકરવી. કારણ બને ભાવો જુદા છે, એક ઉપશમ ભાવ છે જયારે બીજો ક્ષાયિકભાવ છે. એટલે બન્નેની વિશુદ્ધિ ક્યારેય સમાન હોય જ નહિં. ૧૦મે સંજવલનનો જે ઘટ્ટ રસ હતો તે તોડી નાખ્યો છે નુકશાન કરનાર રસ જ છે. લોખંડનો ટુકડો કે ઓજાર નુકશાન કરી શકે છે, પરંતુ લોખંડનો ભૂક્કો ચૂર્ણ કરી નાંખ્યા પછી ન કરી
શકે તેમ કીટ્ટીકૃત લોભ નુકશાન કરી શકતો નથી . પ્રશ્ન : અહિં વર્તતા બન્ને શ્રેણિવાળા ની વિશુદ્ધિમાં તરતમતા છે. પરંતુ
૧૧મે ઉપશમને ૧૨મેક્ષપકવાળા ની વિશુદ્ધિને સંયમસ્થાન સમાન
કેમ? જવાબ - ૯મા ૧૦મા માં મોહનો સંજવલન કષાયરૂપ ઉદય છે તેથી બન્નેમાં
તરતમતા છે ત્યારે ૧૧ ને ૧૨ મે મોહના ઉદયનો અભાવ છે તેના કારણે વિશુદ્ધિ સમાન છે. તરતમતા મોહના ઉદયના કારણેજ પડે છે. ૧૧મે અન્તર્મુહૂર્ત પછી સત્તામાં પડેલા મોહના ઉદયની અસર દેખાશે, પણ જયાં સુધી ઉદયાભાવ છે ત્યાં સુધી બન્નેમાં સમાનતા
છે.
८४
