________________
ઉત્કૃષ્ટકાળ સાધિક ૬૬ સાગરોપમનો છે, જયારે મિશ્ર ગુણ સ્થાનનો કાળ એક અન્તર્મુહૂર્તનો જ છે. મિશ્રનો કાળ પૂરો થયા પછી તે સખ્યત્વે કે મિથ્યાત્વે જાય. મિત્રા તારા બલા દિખા યોગ દ્રષ્ટિ માં હજુ સમ્યકત્વ નથી, પણ સન્મુખ પણું છે. મિથ્યાત્વની મંદતા છે. હજુ સમ્યકત્વનો સૂર્યોદય નથી થયો પણ અરૂણોદય થયો છે. એટલે સૂર્યોદય થશે તે નક્કી જ છે. ચોથા ગુણ સ્થાનકની પ્રાપ્તિ પછી, જ્ઞાન પર્યાયની નિર્મળતા છે અષ્ટપ્રવચન માતા જેટલું જ્ઞાન હોવા છતાં તેમાં નિર્મળતા છે. એક ક્ષાયિક સમ્યકત્વીને અષ્ટપ્રવચન માતા જેટલું જ જ્ઞાન છે, જયારે એક ૧૪ પૂર્વીને ક્ષયોપશમ સમ્યકત્વ છે. તેથી ક્ષાયિકવાળો અતિ અલ્પ છતાંય, પરમનિર્મળ જ્ઞાનવાળો હોવાથી પહેલો મોક્ષજશે ભલે થોડું જેટલું જ્ઞાન પરંતુ સુનિર્મળ છે ૪થા ગુણ સ્થાનેવર્તતાને અષ્ટ પ્રવચન માતાના જ્ઞાનવાળાનો શ્રદ્ધાપર્યાય, અને કેવલીભગવંતનો જ્ઞાનપર્યાય એક સરખો વિશુદ્ધ છે. સર્વદ્રવ્યના સર્વપર્યાયને એક શ્રદ્ધા વડે અને બીજા ૧૩મે કેવલજ્ઞાની જ્ઞાન પર્યાય થી જાણે છે. અવિરતસમ્ય માં જ્ઞાન પર્યાયશ્રીકેવળી જેવો, અને વર્તના પર્યાય મિથ્યાત્વી જેવો છે. ગુણસ્થાનકનું કનેકક્ષન આંતરપરિણામ સાથે છે. બાઠ્ય પ્રવૃત્તિ સાથે નથી. ચરમાવર્તમાં આવેલાને અનંતર કે પરંપરપણાએ પણ સભ્ય દર્શન છે. ગુણસ્થાનક પણ પરિણતિને કારણેજ છે અને વિકાસ પણ પરિણતિને કારણે જ છે આજે પ્રવૃત્તિ વધી છે પણ પરિણતિ ઘણીજ ઘટી ગઈ છે. અઘાતિ નો બંધ પ્રવૃત્તિ ના કારણે છે, જયારે ઘાતકર્મના બંધનું કારણ પરિણતિ છે અનંતા પુદ્ગલ પરાવર્ત પછી પ્રબળ ભાગ્યોદયે સમ્ય દર્શનની પ્રાપ્તિ થઈ છે, સભ્ય દર્શનમાં મોક્ષનું પ્રતિબિંબ છે નિર્મળ જ્ઞાન પર્યાયથી જાણ્યા પછી પણ અનાદિની અવિરતિની સાંકળના કારણે અંતરથી અવિરતિ ન ગમવા છતાંય વિરતિ તરફ