________________
છઠ્ઠાનો નથી. હિંચકા- હિંડોળાની જેમ છä ને સાતમું, છઠું ને સાતમુ એમ ચાલ્યા કરે સાતમુંગુણ. એક એવી બ્રેક છે કે જે આત્માને છઠ્ઠાથી નીચે જવા દેતું જ નથી. અવધિજ્ઞાની, મન:પર્યાયજ્ઞાની અને શ્રુતકેવળી દરેકને જ્યાં સુધી પ્રમત્ત છઠું છે, ત્યાં સુધી આવશ્યકાદિ ક્રિયાની ઘણી જરૂર છે જ તે સાલંબન સ્થાન છે. મતાન્તરે પાંચમું કે સાતમું સ્પેશ્યવિના એકલા છઠ્ઠાનો કાળ દેશોન પૂર્વક્રોડ વર્ષનો પણ હોઈ શકે છે એમ કોઈ કોઈક આચાર્યો માને છે. તેમાં જઘન્ય-મથમને ઉત્કૃષ્ટ તરતમતા ચાલ્યા કરે. નિરાલંબન થાન નો અભ્યાસ જરૂર કરવો જોઈએ, પરંતુ સાધુ પદનો વ્યવહાર ન બગડે તેને કારણે પ્રમત્તસ્થાનવાળાએ આવશ્યકાદિ ક્રિયા છોડવી જોઈએજ નહિં. જેના સતત અભ્યાસને કારણે નિરાલંબન મળ્યું છે તેને જ્યાં સુધી પૂર્ણતાએ આત્મા ન પહોંચે ત્યાં સુધી બિલકુલ છોડવું જોઈએ નહિં અધ્યાત્મસાર - અધ્યાત્મ ઉપનિષદ્ વગેરેમાં પંચાચારના બરાબર પાલનનેજ અધ્યાત્મ કહ્યું છે. ફક્ત પ્રવચન અને મિથ્યા દલિલોના તડાકા મારવાને કહ્યું નથી. સાચી રીતે શ્રી જૈન શાસનને પામેલો, વ્યવહાર પૂર્વકના જ નિશ્ચયને માને. છઠ્ઠામાંજ નિરાલંબનની હઠકરનારો વ્યવહારને માનતો નથી. અને વ્યવહારને આચર્યા વિના, નિશ્ચયને સાચી રીતે પામતો નથી. વ્યવહારને નિશ્ચય બે માંથી એકેય છોડવાનો જ નથી. આત્મામાં અંતરમાં નિશ્ચયની દ્રષ્ટિ રાખીને જ વ્યવહાર આચરવાનો છે. નિશ્ચયને છોડવાથી તત્વનો ઉચ્છેદ થશે, માટેપ્રમત્ત ગુણસ્થાનકે પડ આવશ્યક ક્રિયા ખૂબ જ જરૂરી છે. વ્યાખ્યાન શ્રવણ-વાચનાદિ શ્રુત સામાયિક છે. પ્રભુ પૂજન કરતાં ગ્રંથભેદ થી સચગ દર્શનને આત્મદર્શન થી જાય એ નિશ્ચયથી ચતુર્વિશતિ સ્તવ છે. કદાચ પાંચમામાં પડું આવશ્યક ફરીજીયાત ન બને તો પ્રથમના બે શ્રુતતામાયિક અને નિશ્ચયથી ચતુર્વિશતિ સ્તવતો નક્કી ફરજીયાત જોઈએ જ છઠ્ઠાગુણવાળોક્રિયા અનુષ્ઠાન દ્વારા પ્રમત્તદશાને કારણે વધુમાં વધુ અનુત્તરવિમાનમાં પેદા થવાનું પુણ્ય મેળવી શકે અને તે