________________
પ્રશ્ન :
છે. ૧) દર્શન પ્રતિમા ૨) વ્રતપડિમા ૩) સામાયિક પડિમા ૪) પૌષધ પડિમા ૫) કાયોત્સર્ગ પડિમા ૬) બ્રહ્મચર્ય પડિમા ૭) સચિત્ત ત્યાગ પ્રતિમા ૮) આરંભ વજર્ય પ્રતિમા ૯) દાસદાસી હુકમવર્જ પ્રતિમા ૧૦) ઉદ્દિષ્ટ આહાર ત્યાગ પ્રતિમા ૧૧) શ્રમણભૂત પડિયા.
શ્રી તિર્થંકર પ્રભુને ચોથા ગુણથી સિધું ૭ મું સ્પર્શે, શ્રી તીર્થંકરપ્રભુને ગૃહસ્થાપણામાં શ્રાવક ના ૧૨ વ્રતો ગ્રહણ કરવાની જરુર નથી. કારણ કે તેમની તૈયારી જ એવી છે. તેથી તેઓ સર્વવિરતિ ને લાવવામાં કારણભૂત એવા ૧૨ વ્રતો નિયમો ગ્રહણ કરતા નથી.
શ્રાવકના બાર વ્રત
-
૧ સ્કુલથી પ્રાણાતિપાત વિરમણ વ્રત. ૨) મૃષાવાદ વિરમણ, પાંચ મોટા જુઠાણાનો પ્રતિબંધ હોવાથી એને બીજું જુઠું બોલવુંજ જોઈએ એવું નથી. આ કાળમાં ઢોર વગેરે રાખવા ની પ્રવૃત્તિ નથી. પણ કાળને કારણે જે પૂર્વાચાર્યોની વ્યાખ્યાઓ છે એ તે કાળને કારણે અનુસરેલી છે. તેમાં ફેરફાર કરી શકાય નહીં. અને તેથી જ બૃહત્સંગ્રહણી ક્ષેત્રસમાસાદી ભૂગોળ ખગોળના ગ્રંથોમાં છેલ્લે એવાત કહે છે કે આ બધું જ નિરુપણ મૌલિક પરિસ્થિતિને અનુલક્ષીને છે એટલે તે શાશ્વતિ ભૂગોળ ખગોળનું નિરુપણ છે.
અવસર્પિણી કાળનો પ્રભાવ દ્રવ્ય ક્ષેત્ર ભાવ પર પણ પડે છે. જેમ જંબુદ્વિપ ભરતક્ષેત્ર પર પહેલાની અપેક્ષાએ અત્યારે સમુદ્રનું પાણી ફરી વળવાથી ક્ષેત્રનાનું થઈ ગયું હિમાલય પહેલાં નહોતો, ધરતીકંપના કારણે નદી પર્વતાદિના સ્થાનો પણ ફરી જાય છે. જો પરિવર્તમાન ભૂગોળ ખગોળનું નિરુપણ કરે, તો એ તો વારંવાર ફર્યા કરે. માટે ગંગા સિંધુ આદિ મહાનદિઓનું જે વર્ણન છે તે શ્રી આદીશ્વર પ્રભુના સમયનું સમજવું.
તો પછી હાલના ગ્રંથોમાં પ્રભુમહાવીરના વખતના ક્ષેત્રાદીના
૫૯
