________________
પ્રશ્ન :
જવાબ :
બેઠી જ છે. દેશવિરતિમાં પણ અસંખ્ય લોકાકાશના આકાશ પ્રદેશો જેટલી તરતમતા છે. એટલે દેશવિરતિ ના પણ અધ્યવસાય સ્થાનો અસંખ્ય છે. આ દેશવિરતિમાં આચારની નિર્મળતાનો આધાર વિચારની નિર્મળતા ઉપર છે. અને વિચારની નિર્મળતાનો આધાર કષાયોની મંદતા- મંદતરતા આદિ ઉપર છે. સર્વજન્ય દેશવિરતિ અને સર્વોત્કૃષ્ટ દેશવિરતિ ના બંનેના સંયમ સ્થાનક એકજ છે. તે સિવાય મઘ્યમ ના અસંખ્ય પ્રકારો છે.
જધન્યમાં જઘન્ય મધ્યમ- ઉત્કૃષ્ટ (૩) એવી રીતે મધ્યમમાં જઘન્ય મધ્યમ-ઉત્કૃષ્ટ ૩) ઉત્કૃષ્ટમાં ૩) કુલ નવ ભાગ છે. સર્વ જઘન્યથી સર્વોત્કૃષ્ટ અધ્યવસાય સ્થાનો વારા ફરતી બદલાયા કરે.
આ રીતે દેશે ઉણા પૂર્વક્રોડ વર્ષ સુધી ઉત્કૃષ્ટથી આ ગુણ સ્થાનક રહે છે, ૧૩ માં ગુણ સ્થાનક નો કાળ પણ દેશે ઉણાપૂર્વ ક્રોડ વર્ષનો છે.
૬-૭ ગુણસ્થાનકનો નથી કેમ કે તેનો સંકલિત કાળ દેશે ઉણા પૂર્વક્રોડ વર્ષનો હોઈ શકે, પરંતુ ૬- ૭માનોસ્વતંત્ર કાળ એટલો
નથી.
દેશવિરતિમાં ચાર ધ્યાન પૈકી કયા ધ્યાનો હોય ?
ગુણસ્થાનકનો નિર્ણય અને ટકાવ અધ્યવસાય ની વિશુદ્ધિ ઉપર છે. તેમજ અધ્યવસાયની વિશુદ્ધિ, ધ્યાન ઉપર આધારિત છે.
જેને સર્વવિરતિની સ્પૃહા હોય, પણ ભવિતવ્યતા કે, પ્રત્યાખ્યાની કષાય આદિના ઉદયના કારણે ન ગ્રહણ કરી શકે, તેને પણ આર્ત રૌદ્ર ધ્યાન છે. જેમાં ઈસ્ટ પણું માન્યું હોય તેનો વિયોગ થાય, ત્યારે ચિત્તમાં આકુળતા આવે તે આર્તધ્યાન. અને તેની પાછળઉગ્રતા આવે ત્યારે રૌદ્ર ધ્યાન.
૫૩
