________________
શકાય નહીં.
સમ્યકત્વના ઘરની અનુકંપા આત્મામાં હોય તો સંવેગ નિર્વેદન હોય એવું બને નહીં. ઉપશમ સમ્યકત્વ અને ક્ષાયિક સમ્યકત્વ બન્નેની ઉપયોગ વિશુદ્ધિ સામાન્યરીતે એક સરખી હોય. જ્યારે યોપશમની વિશુદ્ધિ એક સરખી ન હોય.
અમુક યોગ્ય નિમિત્ત મળતા તે ક્ષયોપશમ હોય અને અમુક વિરુદ્ધ નિમિત્ત મળતાં તે હાજર નપણ હોય. પરંતુ ક્ષયોપશમની ઘણી સારી નિર્મળતા હોય અને જો તે સમયે આયુષ્ય બંધાય તો દેવલોકનું બંધાય અને દેવલોકમાં જઈને પણ સમ્યકત્વને લાંબો સમય ટકાવી રાખે તથા તે દેવ ત્યાં તથા માનવલોકમાં આવી ને સુંદર શાસન પ્રભાવના કરે.
જેનો ભૂતકાળ ઘણો વધુ પડતો બગડ્યો હોય, તેને સુધરતા વધુ વાર લાગે, પાંચમી નારકી માંથી નિકળેલા જીવ મનુષ્યભવ, શ્રી જીનપ્રવચન (જનશાસન) શ્રીજીનવાણી શ્રવણ સમ્યગદર્શન દેશવિરતિ યાવત સર્વવિરતિ સુધી પણ પહોંચી શકે, પણ તુરત મોક્ષે ન જઈ શકે. કારણ તે પૂર્વે બાંધેલા કર્મોની અસર ઘણી ટકે છે. યોગના અશુભપણા કરતાં ઉપયોગનું અશુદ્ધપણું ઘણું બધુ નુકશાન કારક નિવડે છે. મોક્ષનું અનન્ય કારણ જો કોઈ હોય તો તે ઉપયોગની શ્રેષ્ઠ શુદ્ધિ છે. ઉપયોગની શુદ્ધિ એજ ભાવ ધર્મ એજ સમ્યગુદર્શન. ધર્મપુરુષાર્થની પ્રગટપણે યથાર્થ શરુઆત, સમ્યગદર્શન ની પ્રાપ્તિ પછી જ છે. તેની પુર્વે ઓથ- મિત્રા-તારાબલા- દીપ્રા- દ્રષ્ટિમાં અપ્રગટ પણે ધર્મપુરુષાર્થ છે. ચોથા અને પાંચમાં ગુણસ્થાનકમાં ધર્મપુરુષાર્થની સાથે અર્થ અને કામ પુરુષાર્થ ૧૫ આની જેટલો બેઠો છે. જ્યારે છઠ્ઠામાં ચારિત્ર્ય ગ્રહણ કરતી વખતે અર્થ અને કામનો ત્યાગ છે છતાંય પ્રબળ નિમિત્ત મળતાં અર્થ અને કામ વિશે માનસિક સંકલ્પ વિકલ્પો આવે, અને એ સંકલ્પ વિકલ્પો ને કારણે અતિક્રમ વ્યતિક્રમ અને આગળ વધતાં
४४