________________
આનંદઘન પદ
-
૫૯
આધીન થઈ વર્તતા લોકો સારા ખોટા કામ કર્યાજ કરે છે. ભલા અને બૂરા કામ કરનારા લોકોથી બનેલ આ જગત છે. આ જગતમાં સજ્જનો અને દૂર્જનો
બંને રહે છે. જગતની રચનાજ આવી ભાતિગળ છે.
ઘટમાં ઘોડા થનગને વણ જોયેલી ભૂમિ પર
-
૫૫
આતમ વિઝે પાંખ
યૌવન માંડે આંખ.
- એક ચિંતક કવિ
તમારી અંદર રહેલી શક્તિઓને પીછાણવા તેમજ તમારી અંદર રહેલી આવડતને બહાર લાવવા આ સોનેરી મોકો મળ્યો છે, તેમાં વચ્ચે પ્રમાદ આવે છે તો તેને હટાવી ઉદ્યમમાં લાગી જાવ. ભલા કે બુરા કામો યુવાનીમાં વિશેષ થાય છે. બુદ્ધિની વસંત યુવાનીમાં પુરબહારમાં ખીલે છે. વૃદ્ધાવસ્થામાં બુદ્ધિ મંદ પડતી જાય છે. રોગની પીડામાં શરીર ઘેરાઈ જવાથી ચિત્ત અજંપામાં રહે છે.
-
જેમ ગામડાઓમાં રાત્રે ચોરોનો ભય હોય છે. ચોરી કરનારા લોકોની વસતિ રહેતી હોવાથી ગામના લોકોને રાત્રે જાગવું પડે છે. તેના કારણે ચોર લોકો ચોરી કરતા અચકાય છે અને ચોરી કરવા આવી શકતા નથી તેમ આત્માની અંદર ૧૮ પાપ સ્થાનકની પરિણતિ રૂપ ચોરો પડેલા છે, તેનાથી બચવા, જો આત્મા તેવા સમયે જાગૃત ન રહે તો પોતાનુ સમતા ઘન લૂંટાઈ જવાનો પૂરો ભય રહે છે.
નગરમાં કે ગામમાં ચોર લોક અને સજ્જન લોક બંને રહેવા છતાં બંનેની જાત જુદી હોય છે. જેમ ચોર લોક દ્વારા લુંટાવાના ભયથી સજ્જન લોકને જાગવુ પડે છે તો તેના નુકસાનથી બચી શકાય છે તેમ આત્માએ પણ મોહ માયા પતાના પરિણામથી થતા નુકસાનથી બચવા જાગતા રહેવાની જરૂર છે.
સંસાર એ પ્રકૃતિનું સર્જન છે જ્યારે આત્મા સ્વયં પ્રકૃતિથી પર પોતાના પૂર્ણત્વથી પુરુષ છે.
