________________
પ૪
આનંદઘન પદ - ૫૯
બેઠા છે. જેને આ વાત સમજાઈ જાય છે કે પરમાત્મા મારી અંદરજ છે અને બહાર કયાંય નથી તે આત્માઓ પોતાની શકિત, સંપતિ, એશ્વર્ય, બળ, મદ, રૂપ, સત્તા વગેરેનો ઉપયોગ કોઈને દબાવવા - ચાંપવા-કુચળવા કે હેરાન કરવા કરતા નથી કારણકે તેવા ભાવો વેર વિરોધને વધારનારા હોઈ તે પોતાની શાશ્વત સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરવામાં અત્યંત બાધક છે.
આપણા ચિત્તમાં અશુભભાવોના ધક્કા ન લાગે તેની ખૂબ કાળજી રાખીને જીવવાનુ છે. અશુભભાવોના ધક્કાથી આત્માને ભવોભવ નીચે ઉતરી માઠી ગતિઓમાં ભટકવું પડે છે. વ્યવહારમાં રહ્યા છીએ એટલે પરસ્પરની સહાય વિના આપણુ જીવન શક્ય નથી, તો પછી પરસ્પરના મનોભાવોનું ઉકરણ થાય તે રીતે આપણે સહુની વચ્ચે અને સહુની સાથે સંવાદી જીવન જીવવાનું છે. મનુષ્ય ભવને પામેલા આત્મા ઉપર પ્રભુશાસન બહુ મોટી જવાબદારી મુકે છે કે તમારા નિમિત્તે એક પણ આત્માનું ક્યારે પણ હૃદય ન દુભાય તેની કાળજી રાખજો. આ રીતે જીવન જીવનારો પોતાના હૃદયમાં પરમાત્માને સ્થાપન કરે છે અને તેથી તેમની ભવની ભાવઠ ભાંગી જાય છે.
અપરાધી ચિત ઠાન જગત જન - કોરિક ભાત ચકો આનંદધન પ્રભુ નિહર્ચે માનો - ઈહ જન રાવરો થકો...૩.
અપરાધ કરનારા લોકોના ચિત્ત ડાન-ઠેકાણે ન રહેતાં ચક્રાવાના વમળમાં ફર્યા કરે છે. ચિત્તની ભ્રાંતિ તેના મગજને કોરી ખાય છે. પરદારાગમન, જુગારખાના, દારૂના પીઠા, કતલખાના આ બધા અનાયતન સ્થાનોમાં જનારા લોકોના ચિત્ત અશાંત હોય છે. તેમને સતત ભય, ચિંતા વગેરે સતાવે છે આ બધાની જમાત રાવરી = નોખી હોય છે અને તેમના થકો - સ્થાનો પણ નોખા હોય છે. સજ્જન લોકો તેવા સ્થાનોમાં કદી પણ જતા હોતા નથી તેમજ અપરાધી ચિત્તવાળા લોકોની સાથે સજ્જન લોકો ક્યારે પણ બેસતા નથી. | હે આનંદઘનના નાથ પ્રભો આપ નિશ્ચયે માનો કે આપનો સેવક, આપની કૃપાના બળે આજે કાંઈક પામ્યો છે અને તેથી તે જગતથી રાવરો અર્થાત્ જુદો છે. જગત પોતે મોહમાયાથી ભરેલ એક સ્થળ છે. કર્મના ઉદયને
ચૈતન્યપ્રભુને પામવા માટેનું ચેતનાનું આરોહણ તેજ ગુણસ્થાનક આરોહણ છે.