________________
આનંદઘન પદ - પ૭
૪૩
સાગરથી પણ અધિક ગંભીર બન્યા. તેના પ્રભાવે શુકલધ્યાન અને પાણીનો દાવાનળ આપનામાં પ્રજ્વલિત થયો. કર્મ રૂપી ઈન્ધન બળીને ભસ્મીભૂત થયા. કેવલજ્ઞાનનો વિજય ધ્વજ આપના આતમના ચિદાકાશે ફરકયો. આપનુ બાકીનું જીવન લોકોપકારક બન્યું. આપની સંસારની બાજીનો અંત આવ્યો અને આપ ત્યાં જઈને બિરાજયા કે જયાં આત્માના અંનત આનંદરૂપ સમુદ્રનો મેળાપ થાય છે. જ્ઞાનીઓ તે અવસ્થાને મોક્ષ કહે છે.
મોક્ષ એટલે પોતાને મુકતપણાનું ભાન સતત રહેવું જોઈએ અને તે જીવતાં છતાં રહેવું જોઈએ. શ્રુતજ્ઞાન વાસ્તવિક તેનેજ ધેવાય કે જે સાંભળ્યા પછી આપણો સંસારનો રોગ નીકળે. સિદ્ધ, અવસ્થાનું સુખ એટલુ બધું છે કે ત્યાંના નિરંતર સુખમાંથી એક મિનિટનું સુખ પણ જો અહીં પૃથ્વી પર પડે તો આ દુનિયામાં એક વર્ષ સુધી તો આનંદ, આનંદ અને આનંદનો કોઈ પાર ના
રહે.
વસ્તુનો વિનાશ નથી, પદાર્થનો વિનાશ નથી પણ અવસ્થાઓ ક્ષણે ક્ષણે વિનાશ પામે છે. હું નગીન, આ મારો દીકરો, આ મારી વહુ, હું એડવોકેટ, એમ જીવ અવસ્થાઓમાંજ તંબુ તાણે છે માટે સંસારની બાજી લંબાયા કરે છે.
“હું હિંમતભાઈ - મેં આ કર્યું !” આવું જ્ઞાન જીવ સતત કરે છે. તેનાથી કામણવર્ગણા ખેંચાઈને કર્મ રૂપે પરિણમી જીવ સાથે ચોંટી જાય છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો ભાંતિથી આત્મા પુદ્ગલ પરમાણુઓમાં તન્મયાકાર થાય છે અને ભાસ્યમાન પરિણામને પોતાના માને છે માટે પોતે બાજીગર બની સંસારની બાજી ખેલ્યા કરે છે. એનો અંત તોજ આવે કે પોતે જેવો છે તેવો પોતાને ઓળખે, તેવી શ્રદ્ધા કરે અને પછી પોતાનામાં રહે.
જ્ઞાન આત્માનું અને કરામત પુદ્ગલની. આત્મા એકલો આવી બધી કરામત ન કરે. જીવ પુદ્ગલ સંગી બન્યો માટે આ બધુ ચાલે છે. “દેખતો એવો, મિથ્યાત્વથી આંધળો બની અગતિશીલ એવો જીવ ગતિશીલ એવાં પદ્ગલના ખભે ચઢી પદ્ગલનો ચલાવ્યો ચાલે છે.”
આરોપિત જ્ઞાન એટલે આહાર્યજ્ઞાન.