________________
૩૨
આનંદઘન પદ - પપ
છે પણ તેના દ્વારા પુણ્યબંધ થાય છે અને તે જીવને સદ્ગતિ આપે છે પરંતુ તે મોક્ષ આપવા સમર્થ નથી.
અહિંયા તો ધર્મ અને અધર્મ વચ્ચેનું યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. જ્યાં આત્મા પોતાના આત્મઘર સમતા - સમાધિમાં રહે તેટલો જ તાત્વિક અને વાસ્તવિક ધર્મ છે, બાકી લક્ષ્મી અને બાહ્યસાધન વડે કરાતો ઘર્મ, એ ભેટ સ્વરૂપ છે અને તેથી જ તે આરોપિત છે. આત્મા પોતે અભેદ સ્વરૂપ છે, નિર્વિકલ્પ જ્ઞાન - આનંદ સ્વરૂપ છે, એ અભેદ ને જે સાથે તે વાસ્તવિક ધર્મ કહેવાય અને જે અભેદને ન સાધતા જ્યાં વિકલ્પની શુભભાવનીજ મુખ્યતા રહે તે આરોપિત ધર્મ કહેવાય.
આનંદઘન તત સોઈ = આત્મ તત્ત્વને ચાહનારા અને સત્ તત્ત્વના શોધકને આરોપિત ધર્મો પ્રત્યે રાગ કે દ્વેષ કશું નથી હોતું. તેઓને એક માત્ર વીતરાગ ધર્મ જ પ્રિય હોવાથી તેને જ તેઓ સાધે છે. આનંદઘનજી પણ તેવા આનંદઘન સ્વરૂપ નિરૂપચરિત ઘર્મને સાધી રહ્યા છે.
મારું માનીધે ઊંત વર્તd oilહ કરીએ તો દુર્ગતિનો માર્ગ છે. મારું માનીને ઊંત વર્તન કરીએ તે સદ્ગતિનો માર્ગ છે. ઊંચત વર્તન કરીએ યહા માર્યું હતું માનીએ તે વરમગતિનો મોક્ષમાર્ગ છે.
જ્ઞાન નિર્વિકારી બની નિર્વિકલ્પ થાય તો આત્મા નિર્વિકલ્યદશામાં પરમાત્મ સ્વરૂયની આંશિક અનુભૂતિને આસ્વાટે.
જ્ઞાન સંપૂર્ણ પણે જ્ઞાનમાં સમાઈ જાય અને બહાર નીકળે છે તે કેવળજ્ઞાન છે.
