________________
સ
આનંદઘન પદ
-
આકાશ-લોકાલોક વ્યાપક છે, તે આનંદઘન જ મારું આભ એટલે મારી વ્યાપ્તિ મારી અભિવ્યક્તિ છે અને તે વ્યાપક હોવા છતાં પણ તે મારા આત્મપ્રદેશથી શીમિત - ગર્ભિત જ રહે છે, જે એની સ્થિતિપૂર્વકની વ્યાપ્તિ છે. અર્થાત્ ગીતરચનતાપૂર્વકની સર્વજ્ઞતા છે. આમ મારે તો મારો આનંદઘન એ જ મારો આભ - મારું આકાશ અને એ જ મારે ગાભ એટલે કે મારું દ્રવ્યત્વ શક્તિત્વ છે, અને એજ મારો લાભ છે જે મારા ઈચ્છતની પ્રાપ્તિ પૂર્તિ અને તૃપ્તિ છે.
૫૨
-
મારું કોઈ ઠરવિક, ફોઈએ પાડેલું કે ઓળખ માટે નિર્ધારિત કરેલું નામ નથી કે જે નામની નનામી નીકળતી હોય છે. મારું નામ તો મારું સ્વરૂપ આનંદઘન જ છે. મારી ઓળખ કોઈ નામથી નથી પણ મારા સ્વરૂપથી છે તેથી મારું સ્વરૂપ આનંદઘન તે જ મારું સાચું નામ. જીવના સાચા નામ જ અરિહન્ત, સિદ્ધ, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, સાધુ છે. અને ખોટા નામ અરિહંત, અસિદ્ધ, અનાચારી, અજ્ઞાની, અસાધુ છે જેને જુદા જુદા ભવે જુદા જુદા લેબલ મારી જુદા જુદા નામે તે તે ભવ પૂરતા ઓળખવામાં આવે છે. અનામીનું કોઈ નામ નામાંતર નથી અને અરૂપીનું કોઈ રૂપરૂપાંતર નથી, એવું આનંદઘન જે મારું શુદ્ધ ચૈતન્ય આત્મસ્વરૂપ છે એ જ મારું નામ છે. ‘નાભના સ્થાને નામ હોય તો તે અપેક્ષાએ આ વિવરણ છે.’
-
·
એમ મારો જો કોઈ લાભ હોય, મારી કોઈ કમાણી હોય, મારી કોઈ સિદ્ધિ હોય, મારી કોઈ પ્રાપ્તિ હોય તો તે મને જે પ્રાપ્ત જ હતું પણ ગુપ્ત હતું તેનું પ્રાકટ્ય, એજ મુજ પ્રાપ્તની પ્રાપ્તિ, જે પાછી નિવૃત્તિની નિવૃત્તિ એટલે કે અભાવનો અભાવ છે. એ આનંદઘન સ્વરૂપ મારો લાભ છે.
યોગીરાજ મુનીશ્રી લાભાનંદજીએ આનંદ પાછળ આખુંય જીવન હોમી દીધું હતું. એ લાભાનંદજીને સાચે જ આનંદનો લાભ થયો હતો જે વાસ્તવિકતાનો ધર્મલાભ હતો. આનંદઘન તો એનો ભીતરનો ત્રિકાળ શુદ્ધ ધ્રુવ એવા ખપારિણામિક ભાવ, કે જે અપ્રગટ પ્રચ્છન્ન સત્તાગત શુદ્ધાત્મા - પરમાત્મા હતો એજ એમનું લક્ષ ધ્યેય એક માત્ર હતું, તેથી જીવનમાં એનો
સાધ્ય
મળવું એ પુણ્યોય છે. બનવું એ પુરુષાર્થ છે.
