Parampaddai Anandghan Padreh Part 02

SR No.: 006025
Original Sutra Author: N/A
Author: Suryavadan T Zaveri
Publisher: Shreyaskar Andheri Gujarati Jain
Total Pages: 442
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 322

આનંદઘન પદ - ૯૫
૨૮૧
પાપથીજ નરકમાં ગયા છે. લક્ષ્મણા સાધ્વી ચકલા-ચકલીના મિથુનની ક્રીડાને જોયા પછી મનને કાબુમાં ન રાખી શકયા તો કેટલીય ચોવીસી સુધી ઘોર તપ. કરવા છતાં રખડશે. એક ચક્ષુ કુશીલતાના પાપે રૂકમી સાધ્વીએ એક લાખ ભવ સંસાર વધાર્યો અને પંદર કોટાકોટિ સાગરોપમનો ઉત્કટ સ્ત્રીવેદ બાંધી તિર્યંચની હલકી યોનિમાં ભમવું પડશે.
કુંથુજિન સ્તવનમાં પણ મનની ચંચળતા બતાવતા તેઓશ્રી કહે છે કે - જિમ જિમ જતન કરીને રાખું તિમ તિમ અળગું ભાગે...' રખડું મન જ્યાં ત્યાં દોડી જાય છે. ઈન્દ્રિયોના વિષયમાં લાગે ત્યારે એ રસના સબડકા લે છે, સ્ત્રી સંસર્ગે જીવન સફળ માને છે, ધનના ઢગલામાં તે જીવનનું સર્વસ્વ જુએ છે, એવા મનને અહિંયા ઉપદેશ આપે છે કે હે ચેતન (મન) તું જિનેશ્વર પરમાત્માના ચરણમાં મનને લગાડ. અરિહંત પરમાત્માના ગુણગાનમાં મનને પરોવ. મનને જો કેળવવામાં આવે તો તે નેતરની પાતળી લાકડીને જેમ વાળો તેમ વળે એવું લચકીલું છે. તેમ મન પણ તમે જે ઈચ્છો, વિચારો તે કરે. નેતરમાં નરમાશનો ગુણ છે. કોઈપણ લાકડુ જયાં સુધી નરમ-પોચું હોય ત્યાં લગી તે વળે છે પણ એની રેષાઓ સખત જાડી થયા પછી તે ધાર્યું કામ આપે નહિ. બસ, આવીજ સ્થિતિ આપણા મનની છે. જેમ શિક્ષા દ્વારા કેળવાયેલ ઘોડો પોતાના ઉપર સવાર થનાર માલિકને તરતજ ઓળખી લે છે તેમ કેળવાએલુ . મન પરમાત્માની ભકિત - ગુણગાન તેમજ ધ્યાનમાં સારી રીતે લાગે છે. પરખા કરનાર પશુ હોય કે બીજા હોય મનનું નાટક ત્યાં પણ ચાલતું હોય છે, માટે સૌ પ્રથમ ઘોડાને વશ કરવાની તાલિમ આપવામાં આવે છે. માલિકનું પોતાના પર હેત, પ્રેમ, માલિકની કડકાઈ જેમ વગેરેને જાણી લીધા પછી પ્રાણી જેમ તે પ્રમાણે કેળવાઈ જાય છે તેમ સાધક યોગી સૌ પ્રથમ જિનેશ્વર દેવના ચરણમાં ચિત્તને રમાડે છે. જેવા અરિહંત પરમાત્મામાં ગુણો છે તેવા અને તેટલા ગુણો મારા પોતાના ભગવાન આત્મામાં રહેલા છે, એમ વિચારી વ્યવહાર - નિશ્ચય ઉભયથી મનને કેળવણી આપે છે જેથી બહિરમન અને અંતરમના બંને કેળવાય છે. એક અંધ ભકત કવિ સીડેએ એક ભજનમાં ગાયું કે - બાબા મનકી આંખે ખોલ - જ્ઞાન તરાનું સે તોલ, બાબા મનકી આંખે ખોલ.
સમજની ખામી એ દર્શનમોહ છે જ્યારે સત્વની ખામી એ ચારિત્રમોહ છે.