________________
૨૮૦.
આનંદઘન પદ - ૯૫
પદ - ૫ (રાગ - અલઈયો વેલાવલ)
ऐसे जिनचरणे चित्त लाउं रे मना, ऐसे अरिहंतके गुन गाउं रे मना ॥ ऐसे. ॥ उदर भरनके कारणे रे, गौआ वनमें जाय ॥ વારો ઘરે ચિહું વિશ કરે, વાળ સુરતિ વાછામાં રે / હે. ૧૫ सात पांच साहेलीयां रे हिलमिल पाणी जाय || तोली दीये खडखड हसे रे, वाकी सुरति गगरुआमाहे रे ॥ ऐसे. ॥२॥ नटुआ नाचे चोकमें रे, लोक करे लखसोर ॥ वांस ग्रही वरते चढे, वाको चित्त न चले कहुं ठोर रे ॥ છે. રૂા. जुआरी मनमें जुआरे, कामीके मन काम || आनन्दघनप्रभु यु कहे, तमे ल्यो भगवंतको नाम रे ॥ ऐसे. ॥४॥ .
ગા.૧ : ઐસે જિન ચરણે ચિત લાઉ - મનાજી
ઐસે અરિહંત કે ગુણ ગાઉં રે મનાજી.
ઉદર ભરણકે કારણે રે ગૌઆ વનમેં જાય; ચારો ચરે ચિહું દિશિ ફરે, વાકી સુરતિ વાછરૂઆમહેરે મનાજી
યોગીરાજ આનંદઘનજી મહારાજ આ પદમાં મનને કેળવવા માટેનો ઉપદેશ આપે છે. મન એ અજબગજબની વસ્તુ છે. એને ઠેકાણે લાવવું એ ભારે મુશ્કેલ કામ છે. આખો અષ્ટાંગ યોગનો માર્ગ મનને સ્થિર કરી તેની ઉપર વિજય મેળવવા માટે છે. ધ્યાનયોગની અનેક અટપટી બાબતો પણ મનને વશ કરવા માટેજ યોજાયેલી છે.
મન એવા મનુષ્યાણામ્ કારણમ્ બંધ મોક્ષયોઃ” તે માટે પ્રસન્નચંદ્ર રાજર્ષિનું દષ્ટાંત મનનીય છે. રાજગૃહીનો ભિખારી, તંદુલિયો મત્સ વગેરે મનના
ચર્લાયત્ત અવસ્થા એ સંસાર છે.
