________________
RUT
આનંદઘન પદ - ૯૪
સંસારી જીવોને પરસ્પર ભેગા રહેવું હોય તો તેઓએ અરસપરસ બંનેના મનને ખુશ રાખવા પડે છે. તેઓ સમજે છે કે આપણે બીજાના ગુણ ગાશું તો તે લોકો આપણા ગુણ ગાશે માટે તેઓ અરસપરસ એકબીજાના ગુણ ગાઈને - મસ્કા લગાવીને - ખુશામત કરીને દિવસો પસાર કરે છે પણ યોગીરાજ કહે છે કે એવું જીવન જીવવાથી તો જન્મારો પશુ સમાન ગણાય છે. એવું જીવન જીવ્યે શું કામનું? મર્યા પછી દોકડાના દશ લેખે ગાજર મૂળા તરીકે વેચાવુ પડે. સંસારીઓના ગુણગાન ગાવામાં તો મનખો ખોઈ નાખવા જેવું થાય છે. આ માનવભવ તો પ્રભુના ગુણગાન ગાવા માટે મળ્યો છે.
પૂજાની ઢાળમાં - આવી રૂડી ભગતિ મેં પહેલા ન જાણી સંસારની માયામાં મેં વલોવ્યું પાણી.
પ્રભુ ભકિત એ અમૃત છે. તેનું પાન કરવાથી આત્મા સંસાર સાગર તરી જાય છે. પ્રકૃતિ પોતે કાંઈ ખરાબ નથી પણ માનવી તેના નિયમને વિચારતો નથી. પ્રકૃતિ કહે છે કે તમે સુખેથી જીવો અને બીજાને જીવવા દો. તમોગુણ અને રજોગુણથી તમે દૂર રહો અને સત્વશાલી બનો. તમોગુણ અને રજોગુણના સેવનથી જીવન ઝેર જેવું બને છે અને ભવાંતરે સાપ, વિંછી, ગરોળી, નાગ વગેરેના ભવમાં જવું પડે છે કે જેમનુ આખુ શરીર ઝેરથીજ ભરેલું છે. જ્યારે પ્રભુ ભકિત રૂપી અમૃતનું પાન કરી આત્મા પોતે સાત્વિકી પ્રકૃતિવાળો બને છે તો પોતે પણ કરે છે અને સાથે અનેકને ઠારે છે જેથી ભવાંતરે જ્યાં અમૃતપાન કરી શકાય તેવા દેવભવને પામે છે.
જેહનો પક્ષ લહીને બોલું, તે મનમાં સુખ આણે જેહનો પક્ષ મુકીને બોલું, તે જનમ લગે ચિત તાણે ૩.
સંસારમાં જેમનો પક્ષ લઈને બોલુ તો તે મનમાં રાજી થાય છે પણ તેથી તેના આત્મદેવને તો સુખી કરી શકાતો જ નથી અને તેઓના પક્ષથી વિરુદ્ધ બોલું તો અથવા તો નિષ્પક્ષપાતી વલણ અપનાવી સત્યલક્ષી ભાષા બોલતા આખા જન્મ સુધી તેઓ અણગમો રાખે છે, મારી સામે ચિત્ત તાણીને બેસે છે. હે નાથ ! તમારી વાત મનમાં યાદ આવે ત્યારે મન ઉદ્વેગથી ખિન્ન બની
અલ્પજ્ઞતાના આશ્રયે સર્વજ્ઞતાનો અનુભવ ન થઈ શકે, પણ સ્વભાવના આશ્રયે થઈ શકે.