________________
આનંદઘન પદ ८८
-
પદ
૮૮
(રણ
ધમાલ / યમાલ)
पूछीयें आली खबर नहीं आये विवेक वधाय ॥ पू. ॥
.
महानन्द सुखकी वरनीका, तुम आवक हम गात ॥ प्राणजीवन आधारकी हो, खेमकुशल कहो बात ||
अचल अबाधित देवकुं हो, खेम शरीर लखंत || व्यवहारी घटवध कथा हो, निहचें करम अनन्त ॥
बंध मोख्ख निहचें नहो हो, विवहारे लख दोय ॥ कुशल खेम अनादिही हो, नित्य अबाधित होय ॥
सुन विवेक मुखतें सही हो, बानी अमृत समान ॥ सरधा समता दो मिली हो, ल्याइं आनन्दघन तान ॥
મિત્ત વિવેક બાતેં કહે સમતા સુનિ બોલા આનંઘન પ્રભુ આવશે સેજડી રંગ રોલા
૨૨૭
અસીમ તત્ત્વને સમજવા બુદ્ધિ સીમિત છે.
ણ ગવળી. તા
g. 11911
પૂ. શા
પૂ. ॥૪॥
આ પદમાં આત્મામાં જ્યારે વિવેક જાગૃત થાય છે અને તે જ્વલંત બને ત્યારે તેનો વ્યવહાર તથા વાણી કેવા અલૌકિક બને છે તે બતાવવામાં આવ્યું છે. વિવેકને દશમો નિધિ કહ્યો છે. એ ખરો આત્મિક ખજાનો છે. સમ્યગ્ જ્ઞાનનું ફળ વિવેક છે, જે સાચા અને ખોટા વચ્ચે બશબર ફોડ પાડી આપનાર મહાતત્ત્વ છે. આત્માના અનંત સુખને પ્રાપ્ત કરવામાં તેનો ફાળો ઘણો છે. વિવેક દૃઢ ન હોય તો શ્રદ્ધાને ખસી જતા વાર લાગતી નથી. જ્ઞાન તે જ છે કે જે સાચા ખોટાનો વિવેક કરાવે. સાધ્ય પ્રાપ્તિની લાઈનદોરી વિવેક દ્વારા મળતી રહે છે. કોઈક વાર જીવ નીચે ઉતરે તો પણ વિવેક હોય તો ઉપર ચડી જાય છે. આત્મવિકાસમાં વિવેકને ઘણુ સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. વિવેક હોય ત્યારે ચેતનાને ખૂબ બળ મળે છે. ૧૬માં પદમાં અંતે લખે છે કે
પૂ. ॥૩॥
