________________
આનંદઘન પદ - ૮૩
૧૯૯
પરમાત્મસ્વરૂપ પરિણમન ચરિતાર્થ થાય છે. .
ઉચાલો નગરી નહીં દુષ્ટ દુકાલ ન જોગ હો. ઈતિ અનીતિ વ્યાપે નહીં, આનંદઘન પદ ભોગ હો..
આ રીતે થવાથી મનમાંથી ઉછળતા તરંગો (ઉચાટ) બંધ થશે, મન સમાધિને પામશે, ચિત્ત પ્રસન્ના અનુભવશે, પુણ્યાનુબંધી પુણ્યની વૃદ્ધિ થવાથી દુષ્કાળ દૂર થશે, ઈતિ - ઉપદ્રવ - ભય - મારી મરકી સઘળા અનિષ્ટ યોગો. ફેલાતા અટકશે અને પૃથ્વી પરથી એટલો પાપનો ભાર ઓછો થશે. અનીતિનું ચલણ પણ બંધ થઈ જશે અને આમ સમતા સમાધિ ભાવોમાં રહેનાર આત્મા આનંદઘન પદનો ભોકતા બનશે.
| નિસ્પૃહ દેશ અને તેમાં નિર્ભય નગરી ત્યાં રહેનારને તે નગરીમાંથી ઉચાળો ભરવાનો એટલે કે તે નગરી છોડી જવાનો પ્રસંગ કયારે પણ આવતો નથી. ત્યાં કોઈ પણ જાતની તકલીફ વિના શાંતિ સમાધિથી દીર્ઘકાળ સુધી રહી શકાય છે. ભાવના નદીના સમતા જલમાં ડૂબકી મારી ધ્યાન રૂપી સરોવરમાં અત્તરના હોજની જેમ સદા ત્યાં રહેવાનું હોય છે. સમ પરિણતિની હવા ખાવાની હોય છે.
એ નગરમાં દુષ્ટ લોકોને સ્થાન નથી કારણ કે તે અંતરંગ દેશ અને અંતરંગ નગરી છે કે જ્યાં દુષ્ટોને પ્રવેશ જ નથી. ત્યાં તો મહાપુણ્યવાન - ઉચ્ચ ચારિત્ર સંપન્ન સમતા-સમાધિમાં નિરંતર રહેનારા - ધ્યાન રૂપી ચહિવટ્યમાં ડૂબકી મારનારા - સમ સ્થિતિની હવાને અનુભવનારા જીવોનેજ સ્થાન છે.
તે દેશ જ નિસ્પૃહ હોવાથી ત્યાંના દેશવાસીને કોઈ પણ ચીજની સ્પૃહાજ નથી એટલે ત્યાં દુકાળનો પ્રશ્ન જ ઉપસ્થિતિ થતો નથી. ઈતિ એટલે ઉપદ્રવ તેના સાત પ્રકાર ગણવામાં આવ્યા છે. (૧) અતિવૃષ્ટિ (૨) અનાવૃષ્ટિ (૩) પાકેલ અનાજ પર તીડ પડે (૪) પાકેલ અનાજ પર ઉંદરોનો ઉપદ્રવ થાય (૫) પક્ષીઓ-સૂડા વગેરે મોટી સંખ્યામાં આવી અનાજ ખાઈ જાય. (૬) પરચક્રનો ભય - અન્ય રાજાઓ ચડી આવે (૭) ચોર અનાજને ઉપાડી જાય.
અરિહતમાંથી અરહન્ત થઈએ તો અહં અહમ બને, અહંકાર આત્માકાર બને.
