Page Text
________________
૧૯૮
આનંદઘન પદ - ૮૩
નામની વેદિકા છે, તેના ઉપર જીવવીર્ય નામનું સિંહાસન છે, તેના ઉપર ઘર્મરાજ દાન, શીલ, તપ, ભાવ એમ ચાર મુખે બિરાજેલા છે, તેમાં આ બાર ભાવનાને ચારિત્ર ધર્મરાજાના ચોથા મુખ તરીકે બતાવી છે.
નદીના પ્રવાહમાં વચ્ચે વચ્ચે ઘરો આવે છે ત્યાં પાણી ભરેલું રહે છે અને પછી આગળ ઉપર પાછું પ્રવાહિત થાય છે. પૂનામાં મૂળા-મૂઠાના સંગમ પર પાણીનો સંગ્રહ થાય છે તે ચહવચ્ચ કહેવાય છે. પાણીનો હોજ પણ ચહવચ્ચ કહેવાય. મોટી મોટી નદીઓમાં આવા દહ (સરોવર) હોય છે. નદીમાં પાણી તો સતત વહી જતુ હોય છે પણ દેહમાં તો પાણી ભરેલું રહે છે. કારણ તે દહ ધરોના ક્ષેત્રમાં નદીનું તેલ નીચું ગયેલું હોય છે. તેમ ભાવનામાં સમતા જલ વહેતું રહે છે પણ ધ્યાનમાં તે એક જગ્યાએ સ્થિર થાય છે. સૌ પ્રથમ આત્માને ભાવનાથી ભાવિત કરી ત્યાર બાદ ઉપયોગને નાભિ કમલદલ મણિપૂર ચક્ર ઉપર સ્થિર કરતાં - ઉપયોગનું સ્થિરીકરણ થતાં આત્મા સમતારસ પામી શકે છે.
નિર્ભયનગર, તેના નાકે ભાવના નદી, તેમાં સમતા જલ અને તે નદીની વચ્ચે ધ્યાન રૂપી ધરો-ચકિવચ છે. સિદ્ધર્ષિ ગણિ મહારાજે ધ્યાન યોગને જેનધર્મનો સાર કહ્યો છે. પ્રત્યેક કાઉસગ્નની પૂર્વેમાં “તાવ કાર્ય ઠાણેણં, મોણેણં, ઝાણેણ” નું ઉચ્ચારણ જ ધ્યાનનું મહાભ્ય દર્શાવે છે.
એ નગરી પર (સમાન ભાવ સમીર હો) - સમ પરિણામ રૂપ પવન નિરંતર વાયા કરે છે. મતલબ તે નગરીમાં કોઈ ગરીબ તવંગર નથી, કોઈ ઉચ્ચ-નીચ નથી તેથી ત્યાંનું આખું વાતાવરણ સમાનતાથી ભરપુર છે. જે નિરંતર ભાવનાનું અવલંબન લઈને પોતાની પરિણતિને ઘડે છે તેના કષાયો. સહેજે સહેજે ઉપશાંત થતા રહે છે એટલે એને સમતા રૂપી જલમાં ડૂબકી મારવી સહેલી પડે છે અને જે તેમાં ડૂબકી મારે છે તેને ત્યાં ધ્યાન દ્વારા સ્થિરતા પણ અનુભવાય છે. આ સ્થિરતા અનુભવાતા ત્યાં પરિણતિ નિષ્કલ્લોલ - તરંગ વિનાના જળ જેવી શાંત-સ્થિર અને સમ અનુભવાય છે. એ જ પ્રમાણે જો સમર્પણ ભાવનો શમીર વહેતો રહે છે તો સરિતાનું સાગર રૂપ અને આત્માનું
એક માત્ર માનવ બજારમાં જ મળતો મોક્ષ માનવભવ પામી ખરીદી જવા જેવો છે.
| SR No. | 006025 |
| Book Title | Parampaddai Anandghan Padreh Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Suryavadan T Zaveri |
| Publisher | Shreyaskar Andheri Gujarati Jain |
| Publication Year | |
| Total Pages | 442 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |