Page Text
________________
આનંદઘન પદ -૭૫
૧૪૫
આવા વિચારો સમતાના જાણ્યા પછી ભાઈ વિવેક ઊંડા વિચારોમાં ચડી ગયો છે. આનંદઘન એ આત્માનો મૂળભૂત ગુણ છે, આત્માનો પરમ સ્વભાવ છે તેને આધીન કરવું કે વશવર્તી બનાવવું એ મારી શકિત મર્યાદાની બહારની વાત છે પણ માર્ગ ભૂલેલાને સત્યની વાટે ચડાવવા તે મારા વશની વાત છે. આ પદમાં વિવેકનું સ્થાન ખાસ વિચારવા જેવું છે, એ જરૂર વખતે સમતાને જે સહાય કરે છે તે ખાસ નોંધવા યોગ્ય છે. ચેતના તેના પર વિશ્વાસ મુકે છે તેનું રહસ્ય ધ્યાનમાં રાખવા યોગ્ય છે. પ્રાણી બહુધા ઈન્દ્રિય સુખમાં રાચે છે. દીર્ધદષ્ટિ અને દૃષ્ટિવાદ પદેથી સંજ્ઞા મળી હોવા છતાં ટૂંકી નજર રાખે છે અને સુખને અંતે શું થશે તેનો વિચાર કરતો નથી. આવા વખતે વિવેક સાચું જ્ઞાન કરાવે છે. સ્થાયી સુખ અને ક્ષણિક સુખનો તફાવત તે સમજાવે છે. અંતે પરમાર્થ કયાં છે અને કઈ રીતે પ્રાપ્ય છે તેનો ફોડ પાડી આપે છે. કયા માર્ગે સાચી પ્રગતિ થાય તેની વિગત પૂરી પાડે છે.
સિદ્ધર્ષિ ગણિ ઉપમિતિમાં જણાવે છે કે સાત્વિક માનસપુર નામનું નગર છે. બરાબર તેની સામે વિવેક પર્વત છે. ભવચક્રમાં રહેનારા પ્રાણીઓ જ્યાં સુધી આ વિવેક પર્વતને જોતા નથી ત્યાં સુધી અનેક પ્રકારના દુ:ખોમાં તે સબડતા હોય છે. એક વખત પણ જેઓને આ વિવેક પર્વતનું દર્શન થાય છે પછી ભવચક્ર તરફ તેમની બુદ્ધિ જતી નથી. ભવચક્ર ઉપર તેમને પ્રેમ પણ થતો નથી. એ વિવેક પર્વતના દર્શનનું પરિણામ એ આવે છે કે તેઓ ભવચક્રને છોડી દઈને વિવેક પર્વત પર ચઢી જાય છે અને સર્વ પ્રકારના દુઃખોથી રહિત થઈ અલૌકિક આનંદને ભોગવનારા થાય છે. સંપૂર્ણ આનંદને હંમેશને માટે પ્રાપ્ત કરવાનો માર્ગ આ વિવેક પર્વત પર ચડ્યા પછી તેઓને દેખાય છે. વિવેક પર્વત પર ચઢે એટલે ત્યાંથી તેઓ આખા ભવચક્રને પોતાની હથેળીમાં રહેલા પદાર્થની જેમ જોઈ શકે છે. વિમલાલોક અંજનથી વિવેકને આત્મસાત કરી શકાય છે. વિમલાલોક અંજન એ સમ્યજ્ઞાન છે જેના પરિણામે સાચા અને ખોટાની વચ્ચેના તફાવતને ઓળખવાની આવડત આવે છે અને તે વિવેક છે.
પાણીની સ્વાભાવિક ગતિ જો ઢાળ તરફ છે, તો પ્રેમની સ્વાભાવિક ગતિ પ્રભુ તરફ છે.
| SR No. | 006025 |
| Book Title | Parampaddai Anandghan Padreh Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Suryavadan T Zaveri |
| Publisher | Shreyaskar Andheri Gujarati Jain |
| Publication Year | |
| Total Pages | 442 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |