________________
ડાઇ
આનંદઘન પદ - ૬૭
પદ - ૬૭ (રાગ - આશાવરી)
SH. IIRI
राम कहो रहेमान कहो कोउ, कान कहो महादेव री ॥ पारसनाथ कहो कोउ ब्रह्मा, सकल ब्रह्म स्वयमेव री ॥ રH. JIL. भाजनभेद कहावत नाना, एक मृत्तिका रुप री ॥ तैसें खंडकल्पना रोपित, आप अखंड स्वरुप री ॥ निजपद रमे राम सो कहिये, रहिम करे रहेमानरी ॥ करशे कर्म कान सो कहिये, महादेव निर्वाणरी || परसे रूप पारस सो कहिये, ब्रह्म चिन्हे सो ब्रह्मरी ॥ इहविध साधो आप आनन्दघन, चेतनमय नि:कर्मरी ॥
રાસ. ||૪|| આ પદમાં ભારે વિશાળ દૃષ્ટિથી સહિષ્ણુતાભાવ ભર્યો છે. અત્યારે ધર્મને નામે જે વાડાબંધી અને ઘમસાણ જોવામાં આવે છે તેની પાછળ ધર્મની સાચી પિછાન નથી. ધર્મના નામે તકરાર ન હોય, ધર્મના નામે લોહીની નદીઓ ન વહેતી હોય, ઘર્મના નામે અખંડ શાંતિનું સામાન્ય પ્રવર્તતુ હોય, શમ, સંવેગ, નિર્વેદના ઉછાળા જોવા મળતા હોય.
પરમાત્મતત્ત્વ એ નિર્વિકલ્પ છે, અક્ષય છે, જન્માદિ કલંક રહિત છે, નિષ્કપ છે, નિત્ય છે, અક્રિય છે, શાંત છે, નિષ્કલ છે, જ્ઞાનાનંદથી પરિપૂર્ણ છે. આજ પરમાત્મ તત્વને જુદા જુદા દર્શનકારો જુદા જુદા નામથી ઓળખાવે છે.
રામ કહો રહેમાન કહો, કહાન કહો મહાદેવ રી. પારસનાથ કહો, કોઉ બ્રહ્મા, સકલ બ્રહ્મ સ્વયમેવ રી...૧.
ધર્મતત્ત્વ એ અખંડ, અવિભાજય, નિત્ય અને એક સ્વરૂપવાળુ છે અને તે આત્માનું પરમાત્મ સ્વરૂપ છે. તમે એ પરમાત્મ સ્વરૂપને રામનું નામ આપો. કે રહેમાનનું નામ આપો. કોઈ એને કહાન એટલે કૃષ્ણ કહો કે એને મહાદેવનું
નિશ્વય સાપેક્ષ વ્યવહાર એ પ્રગતિ છે જ્યારે નિશ્વય નિરપેક્ષ કોરો વ્યવહાર એ ગતિ છે.
